Η 8η Μαρτίου καθιερώθηκε το 1975 από τον ΟΗΕ ως ημέρα εορτασμού και μνήμης για όσα διεκδίκησαν και κατέκτησαν οι γυναίκες ύστερα από αιματηρές διαμαρτυρίες κυρίως από τα μέσα του 19ου αιώνα και έπειτα, στις ΗΠΑ και την Ευρώπη.
Πολλοί είναι αυτοί που θεωρούν ότι αυτή η Παγκόσμια Ημέρα έχει εκφυλιστεί γιατί οι γυναίκες έχουν κατακτήσει ό’τι διεκδικούσαν, η ισότητα μεταξύ των δύο φύλων έχει επιτευχθεί, και άρα την γιορτάζουμε ως αφορμή για μια μέρα εξόδου.
Από τα μέσα του 18ου αιώνα έως και σήμερα προφανώς και υπάρχει πρόοδος στη θέση της γυναίκας με τη συμμετοχή της ολοένα και περισσότερο, ολοένα και πιο ισότιμα, σε όλους τους τομείς : εκπαίδευση, εργασία, πολιτική, πολιτισμός, αθλητισμός, οικογένεια κλπ.
Πρέπει να προσέχουμε όμως όταν αντλούμε στοιχεία από την εμπειρία της Δύσης και δη των μέχρι τώρα ‘κατακτήσεων’, γενικεύοντας τα συμπεράσματά μας. Αρκεί να αναφέρουμε πρώτα απ’ όλα ότι υπάρχουν ακόμη χώρες όπου οι γυναίκες εξαναγκάζονται σε γάμους, που στερούνται την ατομική διάθεση του σώματός τους, που υφίστανται κλειτοριδεκτομή , γυναίκες πρόσφυγες που υφίστανται σεξουαλική εκμετάλλευση και κάθε είδους κακοποίηση κυρίως κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους, γυναίκες όπου ζουν σε χώρες όπου παραβιάζονται καθημερινά τα στοιχειώδη ανθρώπινα δικαιώματά τους .
Ακόμη και αν σταθούμε όμως μόνο στην Ευρώπη, στην Ελλάδα του 2018, θα συμφωνήσουμε ότι κάποια πρόοδος έχει γίνει όταν η συζήτηση αφορά στις ‘κατακτήσεις’ της γυναίκας αλλά αν είμαστε απόλυτα ειλικρινής θα παραδεχτούμε ότι πλήρης ισότητα σίγουρα δεν υπάρχει. Ο κατάλογος για να επιχειρηματολογήσουμε είναι μεγάλος και απύθμενος δυστυχώς. Αναφέροντας μόνο μερικά παραδείγματα όπως τη μεγαλύτερη ανεργία των γυναικών σε σχέση με τους άνδρες, τα μεγαλύτερα ποσοστά απλήρωτης εργασίας, την άνιση μεταχείριση στην αγορά εργασίας γυναικών και ανδρών (διαφορετική μισθοδοσία, καταπάτηση δικαιωμάτων μητρότητας κλπ), την ακόμη και σήμερα άνιση και στερεοτυπική κατανομή των ρόλων μέσα στην οικογένεια εις βάρος της γυναίκας, την ακόμη και σήμερα αντιμετώπισή της από τα ΜΜΕ ως εργαλείο διαφήμισης, ως υποδεέστερη και συμπλήρωμα του άνδρα κ.ά κά, κά …
Το θέμα δεν είναι η αντιπαλότητα δύο κόσμων, δεν υφίσταται κάτι τέτοιο, ‘εμείς από εδώ, εσείς από τη απέναντι μεριά’. Αυτό που είναι όμως πραγματικότητα είναι η διαιώνιση στερεοτύπων και ρόλων που μπορεί να αναπαράγονται είτε από γυναίκες είτε από άνδρες δημιουργώντας διαστρεβλωμένες σχέσεις που δεν έχουν ως βάση τους τον σεβασμό . Και αυτό θέλει πολύ δουλειά ακόμη για να αλλάξει.
Αυτό που αποτελεί όμως για εμάς που εργαζόμαστε με τις γυναίκες, το πιο ισχυρό επιχείρημά μας ότι ουσιαστική ισότητα δεν υπάρχει, είναι το γεγονός ότι ακόμη και σήμερα η βία κατά των γυναικών και κυρίως τα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας εις βάρος των γυναικών είναι ιδιαίτερα υψηλά, ενώ τα ποσοστά δίωξής τους πολύ χαμηλά.
Και αυτό δεν αποδεικνύει ότι οι γυναίκες δεν μιλάνε για την κακοποίησή τους, αλλά ότι μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας ακόμη και σήμερα αντιμετωπίζει τη βία ως ιδιωτική υπόθεση , και τις γυναίκες ως όντα χωρίς αυθύπαρκτη προσωπικότητα που οφείλουν να την υποστούν για διάφορους λόγους και να κάνουν υπομονή’ ότι ακόμη και σήμερα όταν αυτές οι γυναίκες αποφασίσουν να μιλήσουν για τη βία που έχουν υποστεί, δύσκολα έχουν υποστήριξη από το φιλικό και οικογενειακό τους περιβάλλον’ ότι ακόμη και σήμερα αντιμετωπίζουν πολύ σοβαρές αντιστάσεις στην προσπάθειά τους να τερματίσουν τον φαύλο κύκλο της βίας, ότι ακόμη και σήμερα όταν συνειδητοποιήσουν ότι αυτό που υφίστανται είναι έγκλημα, επαναθυματοποιούνται, κάποιες φορές ακόμη και από τις αρχές ή τη δικαιοσύνη, που τις στέλνουν πίσω στο κακοποιητικό περιβάλλον.
Αυτές οι γυναίκες αισθάνονται πολύ μόνες, γιατί η κοινωνία ακόμη και σήμερα κρύβεται πίσω από την πραγματικότητα, βάζοντας μπροστά στερεοτυπικές αντιλήψεις και θεωρώντας όλες αυτές τις γυναίκες μεμονωμένα περιστατικά που ευθύνονται οι ίδιες για τη ‘μοίρα’ τους, πολλές φορές μάλιστα δικαιολογώντας τον δράστη ακόμη και όταν φτάσει στον φόνο. Δυστυχώς όμως δεν είναι οι μόνες, υπάρχουν πάρα πολλές εκεί έξω τόσο ‘μόνες’ όσο αυτές.
Αυτή η ημέρα λοιπόν δεν γίνεται με οποιοδήποτε τρόπο να εκφυλιστεί όσο υπάρχουν γυναίκες που παρά τις δυσκολίες, τη συνεχιζόμενη βία, τα εμπόδια, τις απειλές , την απαξίωση, την αποδυνάμωση που προκαλεί η άσκηση βίας, τις αντιστάσεις όλων των αντιδραστικών φωνών, κατάφεραν να βρουν τη δύναμη και να σπάσουν τη σιωπή τους, δίνοντας φωνή με αυτό τον τρόπο σε όσες ακόμη δεν έχουν τολμήσει, δείχνοντάς τους ότι δεν είναι μόνες . Ότι δεν είναι οι μόνες.
Δεν είναι όμως και ίδιες. Κάθε μία περίπτωση είναι ξεχωριστή, διαφορετική η μία από την άλλη, κάθε γυναίκα που μιλά έχει διαφορετικές εμπειρίες βίας, διαφορετική ηλικία, διαφορετική πολιτισμική , θρησκευτική εμπειρία , διαφορετική προσωπική αφετηρία. Έχουν όμως όλες ένα κοινό: υφίστανται βία λόγω του φύλου τους .
Και για όσο θα συμβαίνει αυτό, ισότητα δεν υπάρχει.
Ευτυχία Ασλάνογλου, κοινωνιολόγος
Κέντρο Συμβουλευτικής Υποστήριξης Γυναικών Θυμάτων Βίας του Δήμου Τρικκαίων
Διεύθυνση: Θεοδοσοπούλου και Τζουμαγιάς (απέναντι από τη ΔΕΗ)
τηλέφωνο: 24310-27943
e-mail: skg@trikalacity.gr
https://supportwomen.trikalacity.gr/
https://www.facebook.com/supportwomentrikala.gr/
