Πέραν, όμως, του συνήθους χαρακτήρα αυτών των πράξεων, πρέπει να επισημανθούν οι σημαντικότερες αλλαγές που επέφερε σε αυτές το «Πρόγραμμα Καλλικράτης». Η θητεία των δημοτικών αρχών ορίζεται να είναι πενταετής, όμως, για τις δημοτικές αρχές που προέκυψαν από τις εκλογές της 7ης και 14ης Νοεμβρίου 2010, η εγκατάστασή τους γίνεται την 1η Ιανουαρίου 2011 και η θητεία τους λήγει την 31η Αυγούστου του 2014. Επιπρόσθετα, για την ίδια δημοτική περίοδο η θητεία των αιρετών οργάνων είναι διετής, η δεύτερη διετία της θητείας τους λήγει την 31η Αυγούστου 2014.
Επομένως, οι αρχαιρεσίες για τα αιρετά όργανα θα λάβουν χώρα την πρώτη Κυριακή του Ιανουαρίου του 2011 και την πρώτη Κυριακή του Ιανουαρίου του 2013. Δύο νέες Επιτροπές Δημιουργούνται δύο νέες επιτροπές: Η Οικονομική Επιτροπή και η Επιτροπή Ποιότητας Ζωής, οι οποίες ασκούν ρητώς προσδιορισμένες αρμοδιότητες. Με τη σύσταση αυτών των επιτροπών επιδιώκεται η εύρυθμη λειτουργία των νέων δήμων.
Η Επιτροπή Ποιότητας Ζωής ασκεί σημαντικές αρμοδιότητες σε θέματα πολεοδομικού και περιβαλλοντικού χαρακτήρα, με στόχο την περαιτέρω αποσυμφόρηση του έργου του Δημοτικού Συμβουλίου. Δημιουργείται η Εκτελεστική Επιτροπή, η οποία αποτελείται από τον Δήμαρχο και τους Αντιδημάρχους και καθίσταται το συλλογικό όργανο άσκησης, συντονισμού και λογοδοσίας της εκτελεστικής λειτουργίας του Δήμου. Με τον τρόπο αυτό, περιορίζεται η συγκέντρωση εξουσίας στο πρόσωπο του Δημάρχου και ενισχύεται η συλλογική λειτουργία του Δήμου. Ορίζονται Αντιδήμαρχοι και με τοπική αρμοδιότητα.
Αλλαγές
Με τις διατάξεις του «Καλλικράτη» επέρχονται ορισμένες αλλαγές στη διαδικασία εκλογής των μελών του Προεδρείου του Δημοτικού Συμβουλίου σε σχέση με τη μέχρι τώρα ισχύουσα νομοθεσία. Οι αλλαγές αυτές επιγραμματικά μπορούν να εντοπιστούν στα ακόλουθα: Η διεξαγωγή της ψηφοφορίας των μελών του Δημοτικού Συμβουλίου για την εκλογή του Προέδρου, Αντιπροέδρου και Γραμματέα είναι μυστική, ενώ μέχρι τώρα διεξαγόταν φανερή ψηφοφορία. Ο Γραμματέας του Δημοτικού Συμβουλίου εκλέγεται από τους συμβούλους της ελάσσονος μειοψηφίας του Δημοτικού Συμβουλίου, και όχι από τον πλειοψηφήσαντα συνδυασμό, όπως ίσχυε μέχρι τώρα.
Η εκλογή στη θέση του Αντιπροέδρου και του Γραμματέα του Δημοτικού Συμβουλίου δεν συνεπάγεται κώλυμα συμμετοχής στις επιτροπές του Δημοτικού Συμβουλίου. Το Προεδρείο αποτελείται από τον Πρόεδρο, ο οποίος προέρχεται από την παράταξη της πλειοψηφίας του Δημοτικού Συμβουλίου, τον Αντιπρόεδρο, ο οποίος προέρχεται από την παράταξη της μείζονος μειοψηφίας του Δημοτικού Συμβουλίου, και τον Γραμματέα, ο οποίος προέρχεται από τις παρατάξεις της ελάσσονος μειοψηφίας (εν συνόλω) του Δημοτικού Συμβουλίου. Το Δημοτικό Συμβούλιο δεν μπορεί να λάβει αποφάσεις κατά το χρονικό διάστημα που δεν έχουν αναδειχθεί όλα τα μέλη του Προεδρείου του Δημοτικού Συμβουλίου.
Την Κυριακή 19 Δεκεμβρίου 2010 στις 12:00 μεσημβρινή στην αίθουσα του Πνευματικού Κέντρου του δήμου Τρικκαίων θα πραγματοποιηθεί η ορκωμοσία της νέας Δημοτικής Αρχής. Οι ενέργειες στις οποίες οφείλουν να προβούν οι νέες δημοτικές αρχές πριν από την εγκατάστασή τους (με την ορκωμοσία τους), αλλά και μετά από αυτήν, με την εκλογή μελών Προεδρείου και συλλογικών οργάνων είναι οι συνήθεις και οι απαιτούμενες, κατά την κοινή πείρα, ώστε να μπορούν να ασκήσουν δημόσια εξουσία.
