Πολύ συχνά τα ρεπορτάζ των ΜΜΕ – κυρίως των τοπικών – αναφέρονται στα προβλήματα του τομέα των αρδεύσεων από κακοπληρωτές ΟΕΒ/ΤΟΕΒ, όπως συνέβη και τις ημέρες αυτές που προκάλεσαν και την παρέμβαση του Υφυπουργού κου Κ. Σκρέκα.
Κακή οικονομική διαχείριση, καλλιέργεια λανθασμένης νοοτροπίας στους αρδευτές, ανεξέλεγκτες καταναλώσεις νερού και συσσώρευση οφειλών -κυρίως προς ΔΕΗ – γίνονται όλο και πιο συχνά αντικείμενο ειδήσεων και προβληματισμού.
Ειναι λυπηρό που η κοινή γνώμη ελάχιστα ασχολείται με τα θέματα αυτά. Συνήθως οι πολίτες δεν λαμβάνουν υπόψη τους ότι οι αρδευτές και οι οργανισμοί που λειτουργούν για την εξυπηρέτηση τους διαχειρίζονται το πιο πολύτιμο αγαθό -το νερό- καθώς και έργα και υποδομές, όπως π.χ φράγματα και ταμιευτήρες, αγωγούς μεταφοράς και διανομής, αντλιοστάσια κ.ο.κ, τα οποία συνήθως κατασκευάζονται με δημόσιο χρήμα (δηλαδή χρήματα όλων μας) και αποτελούν δημόσια περιουσία.
Ανάλογα ισχύουν και για το άλλο σημαντικό αγαθό, εκείνο της ηλεκτρικής ενέργειας, που τους χορηγεί η δημόσια, δηλαδή η “δική” μας, ΔΕΗ, στην οποία κάποιοι αφήνουν απλήρωτες τις οφειλές τους και αντικειμενικά συμβάλλουν – και οι αρδευτές – στην συνεχιζόμενη οικονομική της καταβύθιση. Όμως σε πολλές περιπτώσεις η ΔΕΗ δεν ανέχεται τις ολοένα και μεγαλύτερες καθυστερήσεις αποπληρωμής, κυρίως όταν οι αρδευτές δεν αξιοποιούν ούτε καν τις ρυθμίσεις που τους προσφέρονται, οπότε η ΔΕΗ ορθώς -ως ανώνυμη εταιρία – προβαίνει αναγκαστικά σε διακοπές ηλεκτροδότησης. Τότε λοιπόν όλοι τους “θυμούνται” τον κοινωνικό χαρακτήρα της ΔΕΗ και οι πολιτικοί εκπρόσωποι των αρδευτών προστρέχουν να προστατέψουν τους “πελάτες” τους, απαιτώντας “λύση” των προβλημάτων, παρατάσεις η ακόμη και διαγραφές οφειλών, λες και η ΔΕΗ ειναι δικό τους μαγαζί. Και προφανώς τους ειναι αδιάφορο ότι με τέτοιες παρεμβάσεις διαιωνίζουν το απαράδεκτο πελατειακό σύστημα σε μια, σύγχρονη υποτίθεται, ευρωπαϊκή χώρα, ξεχνώντας επιπλέον ότι ο κοινωνικός χαρακτήρας της ΔΕΗ δεν συνάδει με την λογική των κακοπληρωτών και ιδίως εκείνων που εκ συστήματος αποφεύγουν να πληρώσουν.
Μια από τις βασικές αιτίες των φαινομένων αυτών ειναι το ίδιο το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας των ΟΕΒ/ΤΟΕΒ (από το 1958!!). Έως σήμερα δεν διαφαίνεται διάθεση εκσυγχρονισμού η μετασχηματισμού αυτού του πλαισίου, το οποίο ουσιαστικά την λειτουργία των οργανισμών άρδευσης την έχει παραδώσει σε συνδικαλιστικού χαρακτήρα διοικήσεις, αμιγώς από αγρότες, χωρίς καν συμμετοχή ειδικών, επιστημόνων κλπ, με περιορισμένο έλεγχο και χωρίς ουσιαστική δημόσια λογοδοσία στους πολίτες,παρότι τα θέματα που χειρίζονται αφορούν σε διαχείριση δημοσίου χρήματος και έχουν ευθέως επιπτώσεις στο περιβάλλον.
Δυστυχώς το πολιτικό σύστημα και οι κυβερνήσεις,για λόγους που όλοι μπορούμε να υποθέσουμε, δεν αγγίζουν εύκολα τέτοια θέματα.
Και για να παραμείνουμε μόνο στην απερχόμενη δεκαετία, παρά τις ανέξοδες διακηρύξεις των πρόσφατων κυβερνήσεων αυτής της περιόδου, για το περιβάλλον και την υπεύθυνη διαχείριση δημοσίου χρήματος, η νοσηρή κατάσταση στους ΟΕΒ/ΤΟΕΒ συνεχίζεται.
Στο πρόσφατο μάλιστα ρεπορτάζ ειναι χαρακτηριστική η δήλωση του Υφυπουργού κου Σκρέκα ότι τα προς είσπραξη χρέη των αρδευτών “δεν συνιστούν αρμοδιότητα” του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης αλλά πρόκειται για ζήτημα ανάμεσα στους αρδευτές και την ΔΕΗ.
Με αλλά λόγια “απελθέτω απ’ εμού το ποτήριον τούτο” και σε ότι αφορά κυβερνητικές διακηρύξεις για εκσυγχρονισμούς και μεταρρυθμίσεις ….ας τα αφήσουμε για μια άλληφορά !
Γράφει ο Κώστας Γκούμας, γεωπόνος, πρ. πρόεδρος ΓΕΩΤΕΕ/ΚΕ
