Υπάρχουν δύο κατηγορίες σχιστιών
- 1) σχιστία της υπερώας του στόματος (λυκόστομα)
- 2) σχιστία του άνω χείλους, που μπορεί επίσης να επεκτείνεται οπίσθια στην άνω γνάθο και να περιλαμβάνει την υπερώα, οπότε ονομάζεται πλήρης σχιστία.
Μπορεί επίσης να είναι μονή ή διπλή. Η σχιστία του χείλους σπάνια προκαλεί σημαντικά προβλήματα ομιλίας, αλλά η σχιστία της υπερώας μπορεί να δυσκολέψει τη δημιουργία πολλών ήχων που είναι απαραίτητοι για την ομιλία. Από την γέννηση μέχρι που να γίνει η χειρουργική σύγκλειση της σχιστίας της υπερώας το παιδί θα παράγει αναγκαστικά όλους τους ήχους με τη μύτη. Στην προσπάθεια του να μιλήσει δημιουργεί διαφορετικές συνήθειες άρθρωσης, αυτό συμβαίνει γιατί συνήθως μετακινεί το πίσω μέρος της γλώσσας προς το φάρυγγα για να σταματήσει τη ροή του αέρα. Γι’αυτό το λόγο οι ήχοι διαφοροποιούνται.
Στο πλαίσιο μιας ολοκληρωμένης θεραπείας από τη γέννηση έως την εφηβεία απαραίτητες είναι πρωταρχικά οι χειρουργικές επεμβάσεις για την αποκατάσταση του χείλους και της υπερώας και έπειτα η αξιολόγηση της ομιλίας από λογοπαθολόγο από την ηλικία των 2 ετών.
Αν δεν υπάρχουν άλλα αναπτυξιακά προβλήματα το παιδί θα αναπτύξει το λεξιλόγιο του μετά τη διόρθωση της σχιστίας της υπερώας και θα μάθει να μιλάει όπως τα άλλα παιδιά με σχιστίες αντιμετωπίζουν αυξημένα επεισόδια ωτίτιδας και κατά συνέπεια παροδική μείωση της ακοής οι γονείς πρέπει να είναι υπομονετικοί. Επίσης πρέπει να ενθαρρύνουν τα παιδιά τους να μιλήσουν χωρίς όμως να τα πιέζουν να παράγουν τους ήχους πιο καθαρά. Καλό θα είναι να τους διαβάζουν παραμύθια και να τα προτρέπουν να περιγράψουν τι βλέπουν στις εικόνες. Μέσω αυτής της απλής διαδικασίας τα παιδιά αναπτύσσουν όχι μόνο το γνωστικό τους επίπεδο, καθώς καλούνται να ονομάσουν αντικείμενα, αλλά και το λεξιλόγιο τους.
Το λογοθεραπευτικό πρόγραμμα σε παιδιά με σχιστίες πρέπει να είναι εξατομικευμένο και προσαρμοσμένο στις δυσκολίες που αντιμετωπίζει τα κάθε παιδί. Για μερικά παιδιά θα χρειαστεί μιας βραχείας διάρκειας θεραπεία, ενώ για άλλα η θεραπεία θα διαρκέσει κάπως περισσότερο.
Ιωάννα Γ. Ζορμπά
Λογοπαθολόγος – Λογοπέδικος M.sc.
Αθ. Διάκου 28 Τρίκαλα
Τηλ. 24310-37003, 6972694148
