Γραπτές απαντήσεις στην ΕΡΩΤΗΣΗ την οποία είχαν καταθέσει από κοινού οι Βουλευτές της Ν.Δ. κ.κ. Ηλίας Βλαχογιάννης, Άννα Μάνη Παπαδημητρίου και Ιορδάνης Τζαμτζής, με θέμα «Διαπιστωθέντα προβλήματα στο πρόγραμμα διευκόλυνσης ενήμερων δανειοληπτών» έδωσαν οι Υπουργοί δικαιοσύνης, διαφάνειας & ανθρωπίνων δικαιομάτων και ανάπτυξης & ανταγωνιστικότητας.
Στην εν λόγω ερώτηση οι Βουλευτές της Ν.Δ. αναφέρονται στα προβλήματα που έχουν προκύψει στην εφαρμογή του ν.4161/2013 με τίτλο «πρόγραμμα διευκόλυνσης για ενήμερους δανειολήπτες, τροποποιήσεις στο ν.3869/2010 και άλλες διατάξεις» με τον οποίο η Ελληνική Κυβέρνηση προέβη στη θέσπιση ενός προγράμματος ρύθμισης των ενήμερων δανείων, το ποσοστό των οποίων αγγίζει το 80%.
Αποτελεί γεγονός ότι για πρώτη φορά, σε ευρωπαϊκό τουλάχιστον επίπεδο, η Πολιτεία παρενέβη νομοθετικά σε καταρτισμένες ιδιωτικές συμβάσεις μεταξύ πιστωτικών ιδρυμάτων και πολιτών, ούτως ώστε να διευκολυνθεί η αποπληρωμή των δανείων προς όφελος και των δύο πλευρών των συμβαλλομένων.
Εντούτοις, τη δεδομένη στιγμή ο αριθμός των νοικοκυριών, που έχουν καταφύγει στα Ειρηνοδικεία της Χώρας, για την αναδιάρθρωση των οφειλών τους, ανέρχεται στις 45.000, ενώ το ύψος των οφειλών προς τις τράπεζες στα 25 δισ. ευρώ. Συνέπεια της συγκεκριμένης κατάστασης αποτελεί το γεγονός ότι αιτήσεις που υποβάλλονται σήμερα, παίρνουν δικάσιμο για το 2017-2020, ενώ για ορισμένα περιφερειακά Ειρηνοδικεία ακόμη και για το 2022. Πέραν τούτου, σε μια υπόθεση που φτάνει να δικάζεται 5 με 8 χρόνια αργότερα, πιθανώς έχουν μεταβληθεί και τα στοιχεία του δικογράφου, γεγονός που επιφέρει ακόμα μεγαλύτερες καθυστερήσεις και περισσότερα έξοδα για τον οφειλέτη.
Όσον αφορά δε τους λόγους της προεκτεθείσας κατάστασης, αυτοί έγκεινται στην εταιρική πολιτική των πιστωτικών ιδρυμάτων, αλλά και στην απουσία ειδικά καταρτισμένων και εκπαιδευμένων διαμεσολαβητών, που οδηγούν στην υποβάθμιση της διαδικασίας του προδικαστικού συμβιβασμού.
Λόγω των παραπάνω, οι κ.κ. Βουλευτές ερωτούν τους αρμόδιους Υπουργούς τα παρακάτω: 1)Σε ποιες ενέργειες προτίθενται να προβούν οι ηγεσίες των Υπουργείων Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας και Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για την αντιμετώπιση των προεκτεθέντων προβλημάτων που διαπιστώνονται στο πρόγραμμα διευκόλυνσης για τους ενήμερους δανειολήπτες;
2)Με ποιον τρόπο θα δοθούν τα απαραίτητα κίνητρα σε πιστωτικά ιδρύματα και οφειλέτες για τη ρύθμιση των διαφορών τους μέσω εξωδικαστικού συμβιβασμού;
3)Πώς θα διασφαλιστεί η νομιμότητα της λειτουργίας Κέντρων Εκπαίδευσης και Κατάρτισης Διαμεσολαβητών για τη διαπίστευση επαρκούς αριθμού νέων διαμεσολαβητών;
Παραθέτουμε τις απαντήσεις των Υπουργών.
1) ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ
Απαντώντας στην παραπάνω Ερώτηση, που κατέθεσαν στη Βουλή των Ελλήνων οι ανωτέρω Βουλευτές, με θέμα «Διαπιστωθέντα προβλήματα στο πρόγραμμα διευκόλυνσης ενήμερων δανειοληπτών» και κατά το μέρος που τα διαλαμβανόμενα σε αυτή εμπίπτουν στις αρμοδιότητες της Γ.Γ. Εμπορίου – Γ.Γ. Καταναλωτή, σας γνωστοποιούμε τα ακόλουθα :
Με την ψήφιση του νόμου 4161/2013 η κυβέρνηση προχώρησε στην επικαιροποίηση και στον εξορθολογισμό του υφιστάμενου νόμου 3869/2010 και στη θέσπιση ενός καινοτόμου προγράμματος για την ευνοϊκή μεταχείριση των ενήμερων οφειλετών.
Ο νόμος 3869/2010 για τη «Ρύθμιση οφειλών υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων» που βρίσκονται σε μόνιμη αδυναμία πληρωμής κρίθηκε απαραίτητο να γίνει περισσότερο λειτουργικός. Συγκεκριμένα με τις νέες διατάξεις θεσπίζεται καταβολή ελάχιστης δόσης από την υποβολή της αίτησης υπαγωγής στη ρύθμιση. Το καταβληθέν ποσό θα συμψηφίζεται με τη ρύθμιση που τελικώς θα αποφασίσει το δικαστήριο, αποδεσμεύόντας τον οφειλέτη ακόμα και με την έκδοση της απόφασης. Το ποσό της δόσης θα πρέπει να υπολογίζεται με βάση την οικονομική κατάσταση του οφειλέτη. Ωστόσο, η ελάχιστη καταβολή δεν θα μπορεί να είναι μικρότερη του 10% της τελευταίας ενήμερης δόσης, όπως αυτή είχε διαμορφωθεί πριν την υπαγωγή του οφειλέτη στο ν. 3869/2010, με ελάχιστο συνολικό ποσό καταβολής τα 40 Ευρώ μηνιαίως. Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται η γρήγορη επαναφορά του οφειλέτη στην οικονομική δραστηριότητα.
Περαιτέρω ο εξωδικαστικός συμβιβασμός που υπήρχε αρχικά στο ν. 3869/2010 καταργήθηκε και στη θέση του εισήχθη ο προδικαστικός συμβιβασμός, η διαδικασία του οποίου είναι πιο σύντομη, καθώς εντός δύο μηνών από την κατάθεση της αίτησης ο οφειλέτης και οι πιστωτές διαπραγματεύονται για την εξεύρεση συμβιβαστικής λύσης, με την πάροδο δε του διμήνου ο Ειρηνοδίκης είτε επικυρώνει τον επιτευχθέντα συμβιβασμό είτε αποφασίζει την αναστολή των καταδιωκτικών μέτρων μέχρι την εκδίκαση της αίτησης. Με την αλλαγή της διαδικασίας οι πιστωτές έχουν εξαρχής όλα τα απαραίτητα έγγραφα στα χέρια τους, σχετικά με την οικονομική και εισοδηματική κατάσταση του οφειλέτη, κι επομένως μπορούν να διαπραγματευτούν άμεσα και καλύτερα. Περαιτέρω, με τις νέες ρυθμίσεις αρκεί καταρχάς η συμφωνία των πιστωτών που εκπροσωπούν το 50% + 1 των απαιτήσεων και όχι την πλήρη ομοφωνία (100%) που απαιτούνταν μέχρι σήμερα, αφού όλη η διαδικασία του προδικαστικού συμβιβασμού βρίσκεται υπό δικαστική εποπτεία και αποτρέπεται έτσι ο πιθανός κίνδυνος καταστρατήγησης.
Αναφορικά με το θεσμό της διαμεσολάβησης αναφέρουμε ότι σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ.1 του ν.3869/2010, όπως ισχύει κατόπιν τροποποίησής του με το άρθρο 11 παρ.2 του ν.4161/2013, τα μέρη δύνανται να προσφύγουν στη διαδικασία της διαμεσολάβησης του V.3898/2010.
Με την ψήφιση του νόμου 3898/12.12.2010 «Διαμεσολάβηση σε εμπορικές και αστικές υποθέσεις», ενσωματώθηκε στη νομοθεσία της χώρας μας η Οδηγία 2008/52/ΕΚ της ΕΕ περί Διαμεσολάβησης. Η Διαμεσολάβηση είναι μια εναλλακτική μέθοδος επίλυσης διαφορών με την οποία τα αντιμαχόμενα μέρη καταλήγουν σε μια κοινά αποδεκτή επίλυση της διαφοράς τους. Η διαδικασία της Διαμεσολάβησης είναι δυνητική/εθελοντική.
Επιπρόσθετα, σε συνεργασία με το Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας & Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων εξετάζεται η θέσπιση διαδικασίας ειδικής διαμεσολάβησης στο πλαίσιο του ν.3869/2010, με προσεχή νομοθετική ρύθμιση, προκειμένου να επιτευχθεί η ταχύτερη διευθέτηση οφειλών υπερχρεωμένων νοικοκυριών και ταυτόχρονα να αποσυμφορηθούν τα αρμόδια Ειρηνοδικεία.
Εφόσον αποφασισθεί η εισαγωγή της ειδικής διαμεσολάβησης ως στάδιο της προδικασίας του ν.3869/2010, το Υπουργείο Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας υπογραμμίζει ότι δεν πρέπει να συνεπάγεται σημαντική οικονομική επιβάρυνση για τον οφειλέτη, ιδίως ως προς το ζήτημα της αμοιβής του διαμεσολαβητή και της υποχρεωτικότητας παράστασης δικηγόρου, λαμβάνοντας υπόψη ότι ούτε στο πλαίσιο της διαδικασίας του ν.3869/2010 ενώπιον του Ειρηνοδικείου είναι υποχρεωτική η παράσταση δικηγόρου.
Περαιτέρω το Υπουργείο Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας θεωρεί ότι θα μπορούσε να εξεταστεί το ενδεχόμενο ως διαμεσολαβητές να χρησιμοποιηθούν και επαγγελματίες άλλων επιστημονικών κλάδων.
Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΣΚΟΡΔΑΣ
1) ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ, ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ & ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ
Σε απάντηση της υπ’ αριθ. 470/02-08-2013 Ερώτησης που κατέθεσαν στη Βουλή των Ελλήνων οι Βουλευτές κ.κ. Άννα Μάνη Παπαδημητρίου, Ηλίας Βλαχογιάννης και Ιορδάνης Τζαμτζής, με θέμα: «Διαπιστωθέντα προβλήματα στο πρόγραμμα διευκόλυνσης ενήμερων δανειοληπτών» και κατά το μέρος που τα διαλαμβανόμενα εμπίπτουν στις αρμοδιότητες του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:
Μέχρι σήμερα έχουν διαπιστευθεί συνολικά εκατόν πέντε(105) διαμεσολαβητές, εκ των οποίων ενενήντα(99) για εγχώριες διαφορές και έξι(6) για διασυνοριακές. Ο αριθμός αυτός πρόκειται να αυξηθεί σημαντικά, καθώς βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία εξετάσεων υποψηφίων διαμεσολαβητών που διενεργούνται από την αρμόδια εξεταστική επιτροπή, στις οποίες συμμετέχουν διακόσια ογδόντα δύο(282) άτομα που αποφοίτησαν επιτυχώς από τα υφιστάμενα τρία(3) Κέντρα Εκπαίδευσης. Η διαδικασία αναμένεται να ολοκληρωθεί μέσα στον Σεπτέμβριο του τρέχοντος έτους.
Οι προϋποθέσεις αδειοδότησης των Κέντρων Εκπαίδευσης και Κατάρτισης Διαμεσολαβητών περιγράφονται στο Π.Δ. 123/2011. Εφόσον ο υποψήφιος φορέσς κατάρτισης πληροί τους όρους και τις προϋποθέσεις που ορίζονται στο εν λόγω Π.Δ., χορηγείται η σχετική άδεια λειτουργίας του από τον Υπουργό Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Κατά τα λοιπά, αρμόδιο να σας ενημερώσει είναι το συνερωτώμενο Υπουργείο Ανάπτυξης
και Ανταγωνιστικότητας.
Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ
