Την ομόφωνη απόφαση τους για μια Θεσσαλία χωρίς γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς κοινοποίησαν οι φορείς της Θεσσαλίας μετά τη συνεδρίαση της διευρυμένης επιτροπής διαβούλευσης, η οποία συνεδρίασε στην αίθουσα του Περιφερειακού Συμβουλίου. Η απόφαση αυτή κοινοποιήθηκε στον Πρωθυπουργό κ. Αντώνη Σαμαρά, στον Υπουργό Περιβάλλοντος κ. Γιάννη Μανιάτη και στον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Γεώργιο Καρασμάνη
Αναλυτικά η επιστολή έχει ως εξής:
«Σήμερα στις 10/6 2014 συνεδρίασε η διευρυμένη επιτροπή διαβούλευσης για το περιβάλλον της Περιφέρειας Θεσσαλίας με αφορμή την πρόταση της Ελληνικής προεδρίας για την καλλιέργεια ΓΤΟ. Ομόφωνα δέχτηκε ότι το πλεονέκτημα της Ελληνικής γεωργίας και το μέλλον της είναι η παραγωγή προϊόντων υψηλής ποιότητας όπως τα παραδοσιακά τοπικά προϊόντα, τα ολοκληρωμένης διαχείρισης και τα βιολογικά. Εάν δεν τροποποιηθεί το ισχύον νομικό καθεστώς η χώρα μας και η Θεσσαλία θα χάσουν κάθε συγκριτικό πλεονέκτημα που διαθέτουν , καθώς η τεράστια επιστημονική αβεβαιότητα που έχει τεκμηριωθεί πλέον διεθνώς, μπορεί να δημιουργήσει τεράστιους κινδύνους για το περιβάλλον( βιοποικιλότητα) και την υγεία. Επίσης είμαστε αντίθετοι στη λογική της άλωσης των τοπικών αγροτικών οικονομιών του Νότου, από τα μονοπωλιακά δεδομένα που μπορούν να δημιουργηθούν από τις εταιρείες βιοτεχνολογίας σπόρων.
Καλούμε την κυβέρνηση να αναιρέσει τις μέχρι τώρα αποφάσεις της, να σεβαστεί τη γνώμη της πλειοψηφίας των πολιτών, και να προτάξει το δημόσιο συμφέρον, την αγροτική οικονομία, το περιβάλλον και την υγεία, απέναντι στα ισχυρά οικονομικά συμφέροντα. Δηλώνουμε την αντίθεση όλων των φορέων της Θεσσαλίας στην οποιουδήποτε είδους καλλιέργεια και διακίνηση Γενετικά Τροποποιημένων Οργανισμών
Να εφαρμοστούν επιτέλους οι κανονισμοί 1829 και 1830 για την ιχνηλασιμότητα των τροφίμων με ΓΤΟ.
Κάθε προσπάθεια να μας επιβάλλουν τα ΓΤ προϊόντα θα βρει απέναντι το σύνολο του αγροτικού κόσμου, τους καταναλωτές, του κοινωνικούς , επιστημονικούς και θεσμικούς φορείς που έχουν κηρύξει από χρόνια τη χώρα ‘ελεύθερη’ από ΓΤΟ.
Γνωρίζουμε ότι με το ζήτημα της έγκρισης των ΓΤΟ στην ΕΕ ασχολήθηκε το Συμβούλιο Υπουργών Περιβάλλοντος (3.3.2014) στα πλαίσια μιας νέας νομοθετικής πρωτοβουλίας της Επιτροπής. Συγκεκριμένα, όπως είναι γνωστό, η Επιτροπή εξέδωσε το 2010 Πρόταση Κανονισμού που θα τροποποιεί την οδηγία 2001/18 και θα δίνει τη δυνατότητα στα κράτη μέλη να περιορίζουν ή να απαγορεύουν την καλλιέργεια ΓΤΟ. Ωστόσο, οι προτεινόμενες ρυθμίσεις της Επιτροπής αφήνουν ανέπαφη την ισχύουσα διαδικασία και μεθοδολογία της αξιολόγησης σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Απλώς αναγνωρίζουν τους λόγους που μπορεί να επικαλείται το κράτος μέλος για να περιορίσει ή να απαγορεύσει την καλλιέργεια ΓΤΟ. Τέτοιοι λόγοι είναι μόνο όσοι σχετίζονται με κοινωνικά και οικονομικά δεδομένα.
Ακόμη χειρότερη από την Πρόταση της Επιτροπής είναι η πρόταση που κατέθεσε η ελληνική προεδρία. Η τελευταία όχι μόνο δεν παρέχει περισσότερα δικαιώματα στα κράτη μέλη, αλλά εξαρτά τους περιορισμούς ή τις απαγορεύσεις από την καλή θέληση των εταιριών βιοτεχνολογίας (προβλέπει τη δυνατότητα σύναψης συμφωνίας μεταξύ του κράτους και της εταιρίας). Ένα σύστημα σαν αυτό που προτείνεται διαστρέφει τις πιθανές λύσεις και κατά συνέπεια δεν θα επιλύσει κανένα από τα προβλήματα που έχουν ήδη τεθεί από το ισχύον πλαίσιο έγκρισης των ΓΤΟ.
Σε διαφορετική κατεύθυνση κινείται το νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (5.7.2011) καθώς διαφοροποιείται σημαντικά από την πρόταση της Επιτροπής αλλά και από την πρόταση της ελληνικής προεδρίας. Συγκεκριμένα, υπογραμμίζει την ανάγκη αλλαγής του τρόπου λήψης των αποφάσεων προτείνοντας αλλαγές: α) στη διαδικασία και στη μεθοδολογία της επιστημονικής αξιολόγησης (π.χ. δεν πρέπει να στηρίζεται η αξιολόγηση αποκλειστικά στη λεγόμενη ουσιαστική ισοδυναμία ή στη νεοπαγή συγκριτική αξιολόγηση ασφάλειας). β) Στη δυνατότητα των κρατών μελών να επικαλούνται όχι μόνο οικονομικούς ή κοινωνικούς λόγους αλλά και περιβαλλοντικούς λόγους συμπληρωματικούς προς εκείνους οι οποίοι εξετάστηκαν κατά τη διαδικασία της επιστημονικής αξιολόγησης (καταργώντας έτσι τη «μονοκρατορία» της EFSA).
Η πρόταση που κατέθεσε η Γαλλία, στην ίδια σύνοδο, εμφορείται σε σημαντικό βαθμό από τις ιδέες που διατυπώθηκαν στο παραπάνω νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωκοινοβουλίου. Προτείνει, λοιπόν, ένα διαφορετικό πλαίσιο αδειοδότησης σε ευρωπαϊκό επίπεδο, σε σχέση με την πρόταση της Επιτροπής και με την πρόταση της Ελληνικής προεδρίας. Ειδικότερα, η Πρόταση της Γαλλίας (με την επιφύλαξη της δημοσίευσης του πλήρους κειμένου) κινείται σε δύο επίπεδα: α) θα συνεχίσει να υπάρχει περιβαλλοντική αξιολόγηση σε ευρωπαϊκό επίπεδο με την προσθήκη προβλέψεων σχετικά με τη διαδικασία αξιολόγησης που θα είναι διαφορετικές από τις ισχύουσες. β) Το κράτος μέλος θα έχει τη δυνατότητα να δέχεται ή να απορρίπτει την αιτούμενη καλλιέργεια ΓΤΟ με βάση τα δικά του χαρακτηριστικά (περιβαλλοντικά, κοινωνικά, οικονομικά κλπ).
Πριν από λίγες ημέρες υιοθετήθηκε από τους μόνιμους αντιπροσώπους των κρατών μελών η πρόταση της ελληνικής προεδρίας. Εάν παραμείνει η ίδια και στο επίπεδο των Υπουργών Περιβάλλοντος που θα συνέλθει το αμέσως προσεχές διάστημα, το πρόβλημα της έγκρισης για καλλιέργεια ΓΤΟ θα οξυνθεί ακόμη περισσότερο. Π.χ. στην πιθανή άρνηση ενός κράτους μέλους για την έγκριση ΓΤΟ για καλλιέργεια στο έδαφός του επικαλούμενο οικονομικούς ή κοινωνικούς λόγους θα υπάρξει προσφυγή εναντίον του ενώπιον του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου και με βάση την μέχρι τώρα νομολογία του είναι βέβαιη η νίκη των εταιριών βιοτεχνολογίας. Η λύση λοιπόν είναι μία: νέα νομοθετική ρύθμιση στη βάση του παραπάνω νομοθετικού ψηφίσματος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με την οποία δίνεται η δυνατότητα στα κράτη μέλη να επικαλούνται όχι μόνο οικονομικούς ή κοινωνικούς λόγους αλλά και περιβαλλοντικούς λόγους συμπληρωματικούς προς εκείνους οι οποίοι εξετάστηκαν κατά τη διαδικασία της επιστημονικής αξιολόγησης, την οποία και σας καλούμε να υιοθετήσετε στην αυριανή σύνοδο.»
Η διευρυμένη επιτροπή διαβούλευσης της Περιφέρειας Θεσσαλίας
