Μετά από συνεδρίαση στις 7/11/2013, στα Τρίκαλα, το Δ.Σ. της Επιστημονικής Ένωσης Φυσικών Ιατρικής Ελλάδας, (Ε.Ε.Φ.Ι.Ε.) αποφάσισε ομόφωνα να αξιολογήσει σαν μια από τις 5 καλλίτερες ανακοινώσεις την κάτωθι εργασία των μαθητών/μαθητριών του 1ου Γυμνασίου Τρικάλων.
“Τίποτε στη ζωή δεν είναι για να το φοβόμαστε, αλλά για να το κατανοήσουμε”.
Αυτή η φράση της Μαρίας Κιουρί είναι χαρακτηριστική της στάσης ζωής της. Ακούραστη εργάτης της επιστήμης, γυναίκα, μητέρα, σύζυγος, κοινωνικά ευαισθητοποιημένη, είναι όψεις της πολύπλευρης προσωπικότητάς της.
Υπήρξε η πρώτη Ευρωπαία που πραγματοποίησε διδακτορική διατριβή στις θετικές επιστήμες, η πρώτη γυναίκα που τιμήθηκε με το βραβείο Νομπέλ, το οποίο μοιράστηκε με τον σύζυγό της Πιερ και τον Ανρί Μπεκερέλ για την ανακάλυψη της ραδιενέργειας (1903). Η πρώτη γυναίκα λέκτορας και διευθύντρια εργαστηρίου στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης (1906) και το πρώτο άτομο που πήρε και δεύτερο βραβείο Νομπέλ Χημείας για την ανακάλυψη και απομόνωση του καθαρού ραδίου. Η πρώτη μητέρα βραβευμένη με Νόμπελ που είδε την κόρη της να λαμβάνει το ίδιο βραβείο, και τέλος η πρώτη και μόνη γυναίκα που αναπαύεται στο Πάνθεον, το μαυσωλείο στο οποίο βρίσκονται θαμμένοι οι «μεγάλοι άνδρες» της Γαλλίας.
Παρά της πολλές διακρίσεις της, έμεινε προσηλωμένη στην έρευνα και όπως χαρακτηριστικά είπε ο Αλβέρτος Αϊνστάιν: «Η Μαρία Κιουρί είναι το μόνο διάσημο πλάσμα του οποίου το ήθος δεν έχει διαφθαρεί από τη φήμη».
Με τον άνδρα της Πιέρ δούλεψαν πολλά χρόνια μαζί, ο οποίος άφησε τον δικό του επιστημονικό πεδίο ώστε να βοηθήσει τη γυναίκα του. Μαζί δούλεψαν στη ανακάλυψη και ταυτοποίηση ραδιενεργών χημικών στοιχείων και στην κατανόηση των ιδιοτήτων της ιριδίζουσας ακτινοβολίας.
Κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, εφοδίασε με δικά της έξοδα πολλά πολεμικά νοσοκομεία με συσκευές ακτινών Χ, έτσι ώστε να εντοπίζονται τα θραύσματα και οι σφαίρες που ήταν καρφωμένες στα σώματα των στρατιωτών. Υπολογίζεται ότι η ίδια, με τα χρήματα που είχε συγκεντρώσει από τα δύο βραβεία Νόμπελ, έστησε περίπου 250 ακτινολογικούς θαλάμους στα πολεμικά μέτωπα.
Η επιστήμη όμως δεν είναι ανεξάρτητη της εποχής και των κοινωνικών δεδομένων. Όπως αναφέρει κι ο Γιώργος Γραμματικάκης, Φυσική και Τέχνη, ήταν και πάντα θα είναι αλληλένδετα συνδεδεμένες, επόμενο είναι συνεπώς οι ανακαλύψεις της Μαρίας Κιουρί να ενέπνευσαν την ποίηση και λογοτεχνία της εποχής της.
Οπωσδήποτε, η αναλογία με την ποιητική δημιουργία ήταν αρκετά εμφανής για τον Βλαντιμίρ Μαγιακόβσκι. Να πώς την είδε στο ποίημά του <<Συζήτηση περί Ποιήσεως με Έναν Φοροεισπράκτορα>>:
…..Η ποίηση-είναι ένα ταξίδι σ’ άγνωστη χώρα
Η ποίηση-είναι ταυτόσημη
με την παραγωγή ραδίου.
Για μια και μόνο λέξη
λιώνεις χιλιάδες τόνους
γλωσσικό μετάλλευμα..
Τελικά, ίσως το πιο εντυπωσιακό χαρακτηριστικό του ραδίου είναι η ικανότητά του να θεραπεύει αλλά και να καταστρέφει. Το σχετικό ποίημα της Adrienne Rich Power δε χρειάζεται ιδιαίτερη:
…Σήμερα διάβαζα για τη Μαρία Κιουρί
… πρέπει να ήξερε ότι υπέφερε από την ασθένεια της ακτινοβολίας το σώμα της βομβαρδισμένο για χρόνια από το στοιχείο που είχε απομονώσει.
Φαίνεται ότι αρνιόταν ως το τέλος την πηγή του καταρράκτη των ματιών της, του σκασμένου και πυορροούντος δέρματος στα ακροδάκτυλά της ώσπου δε μπορούσε πια να κρατήσει έναν δοκιμαστικό σωλήνα ή ένα μολύβι.
Πέθανε διάσημη αρνούμενη τις πληγές της.
Αρνούμενη ότι οι πληγές προέρχονταν από την ίδια πηγή της δύναμής της.
Συγχαίρω τους μαθητές/μαθήτριες Γιάγκου Αθανασία, Γκατζήμα Γεωργία, Καλαϊτζάκη Δήμητρα, Κανάτα Εβελίνα, Κουτσιούμπα Χαράλαμπο, Πέτα Ηλία και Τάκο Ηλία οι οποίοι/ες με τη συμβολή του καθηγητή τους Αθανασίου Σπανιά κατάφεραν να διακριθούν με την παραπάνω εργασία τους.
2. Τρεις μαθητές από το 1ο Γυμνάσιο Τρικάλων προκρίθηκαν στον 74ο μαθηματικό διαγωνισμό «Ο Θαλής» που πραγματοποιήθηκε στις 19 Οκτωβρίου από την Ελληνική Μαθηματική Εταιρεία (Ε.Μ.Ε.). Οι διακριθέντες μαθητές Θεοδώρα Πλιάτσικα Β΄ Γυμνασίου, Μπουρλιός Στέφανος Γ΄ Γυμνασίου και Πατρίκης Σωτήριος Γ΄ Γυμνασίου μπορούν να συμμετάσχουν στη δεύτερη φάση που είναι «Ο Ευκλείδης» και θα διεξαχθεί στις 18 Ιανουαρίου. Στη συνέχεια οι διακριθέντες του «Ευκλείδη» θα λάβουν μέρος στο διαγωνισμό «Ο Αρχιμήδης» που θα γίνει στις 22 Φεβρουαρίου στην Αθήνα.
Συγχαίρω τους διακριθέντες μαθητές Θεοδώρα Πλιάτσικα, Στέφανο Μπουρλιό και Σωτήρη Πατρίκη στον 74ο μαθηματικό διαγωνισμό «Θαλής» και τους εύχομαι καλή συνέχεια στον αγώνα τους.
