Σε μελλοντικό μας άρθρο θα δούμε τις διαφορές μεταξύ ανατολικού και δυτικού Διαφωτισμού. Μια βασική διαφορά είναι ότι ενώ στην δύση η εκπαίδευση των γυναικών άρχισε τον 18ο αιώνα, στην ανατολή, αν και βρισκόταν υπό Τουρκική σκλαβιά, ξεκίνησε τον 16ο αιώνα στην Αθήνα, με πρωτοβουλία της Αγίας Φιλοθέης η οποία μάζευε νέα κορίτσια από τα νησιά, τα μάθαινε γράμματα και διάφορες τέχνες στο μοναστήρι της και στην συνέχεια τα φυγάδευε σε διάφορες πόλεις για να γλυτώσουν το παιδομάζωμα από τον κατακτητή ή την βαριά δουλεία σε κάποιον αγά της εποχής.
Γεννήθηκε το 1520 μ.Χ. στην Αθήνα από ευσεβείς και ευκατάστατους γονείς, τότε που όλοι νόμιζαν πως η Ρωμιοσύνη τέλειωσε. Να όμως που οι Νεομάρτυρες την κράτησαν έως σήμερα ζωντανή. Μετά την Βενετοκρατία στην Αθήνα ήρθαν η Τουρκοκρατία, λοιμοί, σεισμοί, εξισλαμισμοί δουλεμπόριο και μαύρο σκοτάδι. Όμως αφέντης της ιστορίας είναι ο Χριστός. Η μάνα της αγίας Φιλοθέης, η Συρίγω, απόγονος των Παλαιολόγων κάθε μέρα γονάτιζε μπροστά στην Παναγία την Γοργοεπήκοο, στον σημερινό άγιο Ελευθέριο δίπλα από τον μητροπολιτικό ναό και παρακαλούσε να της δώσει η Παναγιά ένα παιδί. Μια μέρα την παίρνει ο ύπνος και βλέπει ένα υπέρλαμπρο αστέρι να βγαίνει από την εικόνα και να μπαίνει μέσα στην κοιλιά της. Πήρε το μήνυμα και μετά από εννέα μήνες γέννησε μια πανέμορφη κορούλα.
Την ονόμασαν Ρεγούλα, δηλαδή βασίλισσα. Δασκάλα έγινε η Ρεγούλα και έγινε κυρά όλης της Αθήνας και του Ελληνικού γένους. Τετρακόσια χρόνια πριν τον άγιο Κοσμά τον Αιτωλό έφτιαξε και εκείνη σχολεία, έκανε περιοδείες στα γύρω νησιά και εμψύχωνε τους σκλαβωμένους Έλληνες να κρατήσουν ζωντανή την πίστη τους στον Θεό. Μαθήτρια μέχρι να φθάσει στο σχολείο μοίραζε στα πτωχά παιδιά της Αθήνας ό,τι φαγώσιμο της έδινε η μητέρα της, μοίραζε ακόμη και τα ρούχα της.
Όταν μεγάλωσε ήθελε να γίνει μοναχή, έκαμε όμως υπακοή στους γονείς της και παντρεύτηκε τον κυρ Ανδρέα ο οποίος αποδείχθηκε πολύ σκληρός μαζί της. Αυτή έκανε υπομονή και παρακαλούσε τον Κύριο να τον αλλάξει και να τον φέρει σε μετάνοια. Μιας και ο κυρ Ανδρέας δεν άλλαζε ο Θεός μετά από δύο χρόνια τον πήρε στον ουρανό και η δεκαπεντάχρονη τότε κόρη έμεινε χήρα. Οι γονείς της ήθελαν να την ξαναπαντρέψουν. Εκείνη με σεβασμό τους παρακαλούσε να την αφήσουν ελεύθερη να προσεύχεται και ο Θεός θα της έδειχνε τον δρόμο που θα ακολουθούσε.
Έτσι και έγινε. Ένα βράδυ στην προσευχή της παρουσιάστηκε ο άγιος Ανδρέας και της λέγει: «παιδί μου, να φτιάξεις εκκλησία στο όνομά μου, να κάμεις το σπίτι σου μοναστήρι και στην συνέχεια να το κάνεις σχολείο, ορφανοτροφείο, γηροκομείο, πρόχειρο νοσοκομείο και επαγγελματική σχολή. Έτσι θα γίνεις φίλη του Θεού. Φιλοθέη». Έφτιαξε λοιπόν μοναστήρι η αγία και μιας και είχε κτήματα πολλά έφτιαξε και μετόχια. Αξιοποίησε τους ελαιώνες της Αθήνας, έτρεφε με λάδι τους πτωχούς, άναβε τα καντήλια όλων των εκκλησιών της Αττικής. Η αρετή της διαδόθηκε παντού και διακόσιες νέες κοπέλες την μιμήθηκαν και έγιναν μοναχές κοντά της.
Συχνά το μοναστήρι της έμενε χωρίς προμήθειες διότι η κύρια αρετή της αγίας ήταν η ελεημοσύνη, έδινε ό,τι είχε και δεν είχε σε όλους τους δυσκολεμένους της εποχής δικαίους και αδίκους. Σιγά σιγά έφτιαξε το πρώτο σε όλον τον κόσμο σχολείο θηλέων. Έφτιαξε επαγγελματικές σχολές ραπτικής, κοπτικής και πλεκτικής. Φρόντιζε να παντρεύει και να προικίζει τα νέα κορίτσια ώστε να δημιουργούν σωστές οικογένειες που θα διατηρούν ζωντανή την Ορθόδοξη πίστη μέσα στην σκλαβιά.
Έφτιαξε πτωχοκομεία, γηροκομεία, εστιατόρια, νοσοκομεία αλλά και καταφύγια μέσα στο μοναστήρι και έξω στην γύρω περιοχή, ώστε οι κυνηγημένοι από τους Τούρκους Έλληνες να κρύβονται ώσπου να τους φυγαδεύσει σε κάποιο νησί. Το δουλεμπόριο ήταν τότε στις δόξες του. Κάποια στιγμή αγάδες φέρνουν από τις διάφορες εκστρατείες τους στην Αθήνα πολλές Ελληνοπούλες να τις πουλήσουν δούλες σε χαρέμια. Κάποιες από αυτές έμαθαν για την αγία, ξέφυγαν την νύχτα και έτρεχαν στο μοναστήρι της. Αυτή τις φρόντισε, τις ενθάρρυνε και κρυφά τις έστειλε στο μοναστήρι που διατηρούσε στην νήσο Κέα για να κρυφτούν.
Το ανακαλύπτουν οι Τούρκοι και εξαγριώνονται. Λίγες μέρες αργότερα μπαίνουν ξαφνικά στο μοναστήρι της και καθώς ήταν άρρωστη πάνω στο κρεβάτι της την τραβούν και την σέρνουν στον Τούρκο δικαστή. Έτσι αρχίζει το μαρτύριό της. (ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ).
