Με μεγάλη μας έκπληξη και απογοήτευση πληροφορηθήκαμε, δια στόματος Υπουργού και σύμφωνα με ρεπορτάζ κεντρικών τηλεοπτικών καναλιών, ότι ο Νομός Τρικάλων είναι από τις περιπτώσεις (ελάχιστες είναι η αλήθεια) που, ενώ στο αρχικό Προσχέδιο του ‘Καλλικράτη’ προβλεπόταν η δημιουργία ενός διευρυμένου ορεινού δήμου, με τη συνένωση των υπαρχόντων Δήμων Καστανιάς, Μαλακασίου, Κλεινοβού και της Διευρυμένης Κοινότητας Ασπροποτάμου, τελικά οι Δήμοι μειώνονται από 6 σε 4.
Και, ενώ ο ορεινός Δήμος δεν αποτελούσε πρόταση, αλλά απόφαση του Υπουργείου, καθότι δεν αποτελούσε θέμα προς επιπλέον διαβούλευση, καθότι δεν συμπεριλαμβανόταν σε αυτούς του Δήμους για τους οποίους το Υπουργείο είχε παρουσιάσει 2 πιθανές προτάσεις/ ‘σενάρια’, για τα οποία θα υπήρχε επιπλέον διαβούλευση με τους συναρμοδίους φορείς, παρά ταύτα, την Παρασκευή το μεσημέρι και άνευ οιασδήποτε άλλης πληροφόρησης ή διαλόγου, διαπιστώσαμε ότι καταργείται ο Δήμος μας, καίτοι ήταν απόφασή σας η ίδρυσή του.
Λυπούμαστε κύριε Πρωθυπουργέ και όχι μόνο αυτό, η οργή και απογοήτευση των κατοίκων της ευρύτερης περιοχής μας ξεχειλίζει. Κατ’ αρχήν, πώς είναι δυνατόν, ήδη ειλημμένη απόφαση από πλευράς σας, παρουσιασμένη μάλιστα ούτε 3 εβδομάδες πριν, να αναιρείται, δίχως ειδοποίηση και ενημέρωση κανενός εκ των ενδιαφερομένων; Πώς είναι δυνατόν να μην δημιουργείται σ’ έναν κατεξοχήν ορεινό Νομό, όπως είναι αυτός των Τρικάλων, έστω έναν ορεινός Δήμος, με τη συνένωση ήδη υπαρχόντων ορεινών δήμων; Για ποιο λόγο στο γειτονικό Νομό Καρδίτσης να δημιουργείται ένας ορεινός δήμος, στο γειτονικό Νομό Γρεβενών δύο ορεινοί δήμοι, στον επίσης γειτονικό Νομό Άρτης δύο ορεινοί δήμοι και στο Νομό Τρικάλων να καταργείται έστω και αυτός ο ένας, που – σημειωτέων – με δική σας απόφαση είχε δημιουργηθεί; Τί άλλαξε από την 26η Απριλίου έως και την 14η Μαΐου, όταν και τόσο αψυχολόγητα καταργήσατε την πρότερη απόφασή σας;
Με την αρχική σας απόφαση για δημιουργία ενός ορεινού δήμου, ουδέποτε διαμαρτυρήθηκε κανείς. Τώρα, μετά και την αλλαγή των απόψεών σας περί του θέματος, στην περιοχή επικρατεί έντονος αναβρασμός και το κυριότερο ο κόσμος έσκυψε τα κεφάλια.
Αξιότιμοι, όταν από τις αρχές Ιανουαρίου τρέχοντος έτους, όταν και άρχισαν να εντείνονται οι διεργασίες για τον ‘Καλλικράτη’, μέσω των Τοπικών οργάνων ΤΕΔΚ, αλλά και του κεντρικού οργάνου της ΚΕΔΚΕ, πόσο μάλλον μέσω των τοπικών μας δημοτικών συμβουλίων, μιλούσαμε, σε συνεργασία με την κεντρική εξουσία, η οποία πρώτη έθεσε τις προϋποθέσεις της διοικητικής μεταρρύθμισης και το μόνο που ακουγόταν ήταν: ότι πρώτο λόγο θα έχει ο διάλογος με την κοινωνία και τα θεσμικά και αιρετά όργανα, ότι όλα θα τελεστούν στη βάση της κοινής διαβούλευσης, ότι θέλουμε μία δυνατή και ανεπηρέαστη τοπική αυτοδιοίκηση, ότι η έκφραση των όποιων απόψεων θα εισακουστεί, αν όχι υιοθετηθεί, ότι ο χωροταξικός σχεδιασμός των νέων δήμων θα μπεί σε νέα βάση, ότι η ουσιαστική μεταρρύθμιση αποτελεί το όνειρο της αυτοδιοίκησης, δεν μπορεί να μας λέγατε όμορφα πράγματα, δίχως αυτά να γίνονται πράξη.
Από αρχές Ιανουαρίου θέλαμε να πιστεύουμε, όπως και μας διαβεβαιώνατε άλλωστε, ότι αυτό το εγχείρημα θα παραμείνει έξω από μικροκομματικές και μικροπολιτικές σκοπιμότητες. Σας πιστέψαμε όταν μας διαβεβαιώνατε ότι αυτός θα ήταν ο μόνος τρόπος για να πετύχει αυτό το εγχείρημα. Τώρα, νιώθουμε ότι κάποιος μας κορόιδεψε. Ότι κάποιος σχεδίασε κάτι για μας, μας έδωσε την ελπίδα, πιστέψαμε σε αυτό και ήδη είχαμε αρχίσει τις ετοιμασίες και την ομαλή μετάβαση στο νέο σχήμα και ξαφνικά κάποιος, δίχως να μας ρωτήσει, κανονίζει με πολύ άσχημο τρόπο τις τύχες μας.
Πιστέψαμε στην Κυβέρνηση, ότι είχε τη διάθεση, πιστέψαμε στο Υπουργείο, ότι είχε το σχέδιο και τελικά απογοητευτήκαμε οικτρά. Πού είναι τα αντικειμενικά κριτήρια βάσει των οποίων υποτίθεται ότι πραγματοποιήθηκε η χωροθέτηση των ορίων των νέων Ο.Τ.Α.; Ήταν αντικειμενικά όταν την 26η Απριλίου μας κάνατε ορεινό δήμο και υποκειμενικά αν μας στέλνατε στην Καλαμπάκα, ένα κατεξοχήν αστικό κέντρο. Τι άλλαξε και την 14η Μαΐου τα αντικειμενικά κριτήρια έγιναν υποκειμενικά και τανάπαλιν; Ποιος είναι αυτός που τελικά καθορίζει τα κριτήρια και πώς γίνεται αυτά να αλλάξουν μέσα σε λιγότερο από 3 εβδομάδες; Θα είμαστε καχύποπτοι αν σκεφτούμε και εκφράσουμε δημόσια ότι κάποιοι ‘τοπικοί παράγοντες’ απλά δεν ήθελαν αυτόν τον δήμο, γιατί απλά τους ενοχλούσε η ύπαρξή του; Θα ήμασταν άδικοι αν λέγαμε ότι στις πλάτες των κατοίκων των ορεινών δήμων, οι οποίοι πλήγονται ανεπανόρθωτα από την απόφασή σας, προσπαθούν να επιβιώσουν πολιτικά και να επηρεάσουν το κοινωνικό και πολιτικό χάρτη της περιοχής, βάσει καιροσκοπισμών και σκεπτόμενοι μόνο το προσωπικό τους όφελος; Σκεφτήκατε άραγε την τύχη των ορεινών χωριών και των κατοίκων αυτών; Προφανώς όχι. Κύριοι, η γεωμορφολογία και η διάρθρωση του οικιστικού ιστού της Χώρας επιβάλλει να μην δημιουργηθούν μόνον αστικοί δήμοι. Όταν μιλάμε τόσα χρόνια για αποκέντρωση (δομών, αρμοδιοτήτων, εξουσίας κλπ.), οφείλουμε να επιδιώξουμε να μην γίνουν όλοι οι νέοι Ο.Τ.Α. ίδιοι. Με την αλλαγή της απόφασής σας άρδην, αυτό που δημιουργείτε στο Νομό Τρικάλων είναι τέσσερις ίδιους (αστικούς, μεγάλους σε έκταση και πληθυσμό) δήμους, δίχως να λαμβάνετε υπόψιν σας την ορεινότητα κάποιων περιοχών, τα κοινά πολιτιστικά, πολιτισμικά, κοινωνικά, γεωγραφικά κλπ. Κριτήρια που αυτές έχουν. Και για ποιο λόγο κάποιοι, έστω όσον αφορά σε όμορους Νομούς, να επωφελούνται από την ορεινότητά τους και εμείς όχι; Και πάλι όχι;
Κύριε Υπουργέ, πώς μπορείτε να είστε τόσο ασυνεπής στα λεγόμενά σας; Σας πιστέψαμε όταν βγήκατε επίσημα και ανακοινώσατε το Προσχέδιο του ‘Καλλικράτη’, ότι είμαστε εν τέλει έναν δημιουργούμενος νέος ορεινός δήμος και θα είναι φυσική η μετάβασή μας στο νέο διοικητικό σχήμα. Απογοητευτήκαμε και αγανακτήσαμε όταν, πριν από μόλις 3 ημέρες, σας ακούσαμε να αναφέρεστε σε εμάς ως παράδειγμα πανελλήνιο, ότι τελικά μας ‘κόβετε’ και μας ενσωματώνετε σε αστικά κέντρα. Αποτελεί παγκόσμια πρωτοτυπία ως μοντέλο χωροταξικού σχεδιασμού και ανάπτυξης η ενσωμάτωση ορεινών και μειονεκτικών περιοχών (χαρακτηρισμένων ως τέτοιων με το Ν. 2085/92) σε μεγάλα αστικά κέντρα, όπως η Καλαμπάκα και τα Τρίκαλα.
Τοπική Αυτοδιοίκηση, σημαίνει αυτό ακριβώς. Διοίκηση του τόπου σου με ίδιες δυνάμεις. Αναδιάρθρωση της Α/θμιας Τοπικής Αυτοδιοίκησης, όπως είναι και το εγχείρημα του ‘Καλλικράτη’, δεν σημαίνει διάλυση όλων των σταθερών και όλων των πραγμάτων που καθίστανται λειτουργικά και βιώσιμα εδώ και χρόνια. Τα λειτουργικά δεν τα αλλάζεις, τις παθογένειες οφείλεις να αλλάξεις. Και παθογένειες στους δικούς μας ορεινούς δεν υπάρχουν, σε αντίθεση με τα αστικά κέντρα.
Η αναδιάρθρωση της Α/θμιας Τοπικής Αυτοδιοίκησης οφείλει να γίνεται με κάποια κριτήρια, τα οποία προφανώς ενώ στην αρχή τα εξετάσατε και τα αποδεχθήκατε ως υφιστάμενα, κατόπιν κάτι έγινε και άλλαξε όλο αυτό το σκεπτικό. Τα κριτήρια αυτά δεν τα λάβατε υπόψιν σας. Οφείλετε να κάνετε σχεδιασμό των νέων ανθρωπογεωγραφικών ενοτήτων ως ‘πόλεων’, ανοικτών στην κοινωνία, βοηθητικών προς την κοινωνία, με κριτήρια πληθυσμιακά, χωροταξικά, πολιτισμικά, κοινωνικά, οικονομικά και αναπτυξιακά, καθώς και κριτήρια που αφορούν στην ιστορία – και μερικές φορές την κοινή ιστορία κάποιων όμορων δήμων -, στη μοναδικότητα ορισμένων δήμων και κοινοτήτων, στη νησιωτικότητα και – στη συγκεκριμένη περίπτωση – στην ορεινότητα ορισμένων δήμων, ως άλλωστε προβλέπει και το Σύνταγμα της Ελλάδος, με αξιοποίηση της εμπειρίας του ‘Καποδίστρια’, προκειμένου να αποφευχθούν συνενώσεις που θα υπαγορεύονται από κομματικά και μικροκομματικά κριτήρια. Δεν μπορεί κάθε νησί της Χώρας να αποτελεί, όσο πληθυσμό και αν έχει, ξεχωριστό δήμο, αλλά ο ορεινός όγκος να εγκαταλείπεται και να αφομοιώνεται από αστικά κέντρα. Δεν νοείται ο ορεινός όγκος του Νομού Τρικάλων να μην εκπροσωπείται από έναν ορεινό δήμο. Δεν νοείται, κάποια – ελάχιστα, εν συγκρίσει με το γενικότερο σύνολο που θίγεται ανεπανόρθωτα- άτομα, τα οποία μετά βεβαιότητος υποκινούνται από προσωπικά και μόνο συμφέροντα και προσωπικά και μόνο οφέλη, να καθορίζουν τις τύχες χιλιάδων ανθρώπων, βιοπαλαιστών, που εκπροσωπούν τον ορεινό όγκο και καθημερινά δοκιμάζονται και παλεύουν γι’ αυτόν, δίχως μάλιστα να ερωτώνται για τις τύχες τους και διαρκώς κάποιοι άλλοι να αποφασίζουν γι’ αυτούς, αφού οι αποφάσεις των τοπικών και δημοτικών συμβουλίων που τους εκπροσωπούν δεν λαμβάνονται υπόψιν για τον καθορισμό του όποιου σχεδιασμού. Η πραγματική βούληση των ανθρώπων αυτών είναι να παραμείνουν ζωντανά τα χωριά τους, να συνεχίσουν να ασχολούνται με τον πρωτογενή και δευτερογενή τομέα παραγωγής, με τα τοπικά αγνά τους προϊόντα, να έχουν ακόμη μεγαλύτερη ανάπτυξη και να ασκούν επιχειρηματικότητα στην περιοχή τους. Δείτε πού βρισκόντουσαν πριν, από πλευράς ανάπτυξης αυτά τα χωριά και συγκρίνετέ τα με το σήμερα, με την προσπάθεια όλων μας. Με το να στέλνετε αυτά τα χωριά, τα οποία ζούν κυρίως από τις πρώτες ύλες που προσφέρει το δάσος, είναι αγρότες και κτηνοτρόφοι, σε αστικά κέντρα, τα καταδικάζετε μόνοι σας σε ερήμωση, αφάνεια, φτώχεια, έλλειψη υποδομών και έργων. Γίνεστε οι ίδιοι συνένοχοι στην ερήμωση των χωριών μας, ηθικοί αυτουργοί μίας δυσοίωνης μελλοντικής κατάστασης. Πηγαίνοντάς τους σε έναν αστικό κέντρο ως βάση, θα χαθούν σταδιακά όλα αυτά με μαθηματική ακρίβεια. Για ποια ‘πράσινη’ ανάπτυξη μιλάμε και ποια ‘πράσινη οικονομία’, όταν καταργείτε τους κατά κυριολεξία ‘πράσινους’ (φυσικό κάλλος, ορεινότητα) δήμους και καταδικάζετε τους τοπικούς παραγωγούς, επιχειρηματίες, αγρότες, κτηνοτρόφους, να αποτελέσουν μέρος μίας οικονομίας που φθείρει σιγά σιγά, που νοσεί από χρόνια, σε ένα αστικό κέντρο το οποίο ουδεμία σχέση έχει με όλους εμάς και δεν θα μας φροντίσει; Είναι πραγματική σας βούληση αυτού οι πρωτογενείς και δευτερογενείς τομείς παραγωγής να εξαφανιστούν;
Κύριε Υπουργέ, σε δηλώσεις σας στα Μ.Μ.Ε. αναφέρατε ότι ο σχεδιασμός του ‘Καλλικράτη’ έγινε με βάση τις ανάγκες της Χώρας, της ανάπτυξης κάθε τοπικής κοινωνίας, της εξυπηρέτησης των πολιτών. Ότι είναι αναπόφευκτο στη μία ή στην άλλη περίπτωση κάποιοι να είναι λιγότερο ικανοποιημένοι από κάποιους άλλους. Ότι δεν επιτρέψατε κανενός είδους πολιτικές, πόσο μάλλον μικροκομματικές ή προσωπικές σκοπιμότητες να επηρεάσουν τη χωροθέτηση. Ότι τα αντικειμενικά κριτήρια, βάσει των οποίων κινήθηκε η Κυβέρνηση, εφαρμόστηκαν με ενιαίο τρόπο σε όλη τη Χώρα. Τέλος, ότι κάθε επιμέρους διαφωνία είναι σεβαστή, κάθε τοπική άποψη έχει την αξία της, η Κυβέρνηση όμως είναι υποχρεωμένη τελικά να λάβει υπόψη το συμφέρον του συνόλου των πολιτών και το αύριο της Χώρας. Πείτε μας, κύριε Υπουργέ, ποιο συμφέρον βλαπτόταν από τη δημιουργία ενός ορεινού δήμου στο Νομό Τρικάλων; Γιατί σίγουρα, δεν λήφθηκε υπόψη το συμφέρον των ορεινών μας περιοχών και δεν έγιναν σεβαστές οι ιδιαιτερότητες του ορεινού όγκου.
Ο ‘Καλλικράτης’ είναι μία ευτυχής συγκυρία και αντίδοτο στη γενικευμένη κρίση που ταλανίζει τη Χώρα μας. Δυστυχώς, έτσι όπως οδεύουν τα πράγματα, χάθηκε αυτή η σπουδαία αναπτυξιακή ευκαιρία για το Νομό Τρικάλων και για τον Ορεινό Δήμο Καστανιάς ειδικότερα.
Η Χώρα μας διέρχεται από τη χειρότερη κοινωνικοοικονομική κρίση της μεταπολεμικής περιόδου. Πόσοι άλλωστε από τους πολίτες της Χώρας ενδιαφέρονται για το αν οι Δήμοι στο Νομό Τρικάλων είναι 6 ή 4; Ενδιαφέρει όμως το σύνολο των πολιτών, δημοτών, κατοίκων της ορεινής μας περιοχής, καθώς και όλου του Νομού Τρικάλων.
Ζούμε σε μία Χώρα που όλα τα προηγούμενα χρόνια δεν σχεδίασε με σοβαρότητα και υπευθυνότητα τίποτα για το μέλλον. Ζούμε σε μία Χώρα που δεν είχε ποτέ συγκεκριμένο Σχεδιασμό, ούτε αναπτυξιακό, ούτε πολεοδομικό, όπου κυριαρχεί η άναρχη και αυθαίρετη δόμηση, όπου δεν υπάρχει κτηματολόγιο, όπου δεν υπάρχει αξιόπιστο σύστημα υγείας και πρόνοιας και που, αν δεν στείλεις το παιδί σου σε φροντιστήριο, δεν μαθαίνει γράμματα.
Θεωρούμε, όπως άλλαξαν τα δεδομένα την 14η Μαΐου, ότι όλο το χωροταξικό σχεδιάστηκε και επιβλήθηκε από κομματικά όργανα και πρακτικές.
Αντιθέτως, η δική μας λογική επιβάλλει τη στήριξη των ορεινών χωριών μας, τη στήριξη του τόπου μας, τη στήριξη των κατοίκων και επαγγελματιών της περιοχής, τη στήριξη της επαρχίας, η οποία δεν πρέπει με καμία περίπτωση να ενσωματωθεί σε αστικά κέντρα. Η λογική μας είναι να στηρίξουμε με όλες μας τις δυνάμεις την ίδρυση ενός ορεινού δήμου, με τη συμμετοχή/ συνένωση όλων των ορεινών δήμων που συναποτελούσαν την παλαιά Ορεινή Επαρχία Καλαμπάκας. Πέραν των άλλων ωφελημάτων αυτής της ενέργειας, θα ενδυναμωθεί και η Αντιπροσωπευτικότητα των Συμβούλων που θα προκύψουν στα νέα Δημοτικά Συμβούλια. Αντιλαμβάνεστε ότι, αν όλοι οι ορεινοί δήμοι ενσωματωθούμε με το αστικό κέντρο της Καλαμπάκας, σε ένα δημοτικό συμβούλιο 33 αιρετών, η αντιπροσώπευση κάθε ορεινού δήμου θα είναι 2 ή 3 αιρετοί. Καταλαβαίνετε τί σημαίνει για όλους εμάς αυτό το δεδομένο. Ποτέ κανείς μας δεν θα εισακουστεί σε ένα δημοτικό συμβούλιο όπου οι αιρετοί του αστικού κέντρου – έδρας του δήμου – θα είναι συνολικά 14!
Αξιότιμοι, όντες βέβαιοι για το γεγονός ότι η τελική σας απόφαση θα ληφθεί με γνώμονα το καλό των ορεινών μας χωριών και των κατοίκων της ευρύτερης ορεινής περιοχής μας, δίχως την όποια κακόβουλη ή μικροκομματική παρέμβαση, σας ευχαριστούμε εκ των προτέρων θερμά και αναμένουμε με αδημονία την κατάθεση του τελικού νομοσχεδίου στη Βουλή των Ελλήνων.
