Τα έθιμα της Αποκριάς και το Καρναβάλι με τις μάσκες και τις φορεσιές τους θα γνωρίσουν οι μικροί αναγνώστες (παιδιά Α’, Β’, Γ’ Δημοτικού), της Δημοτικής Βιβλιοθήκης του Πολιτιστικού Οργανισμού του Δήμου Τρικκαίων.
Η εκδήλωση με θέμα «Παιδιά… Ελάτε να αποκρέψουμε!!!» θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη 1 Μαρτίου 2011, 5.30 μ.μ. στο Παιδικό Τμήμα της Δημοτικής Βιβλιοθήκης.
Σκοπό έχει να γνωρίσουν οι μικροί αναγνώστες τα έθιμα και τις γιορτές του λαού μας για την Αποκριά. Επίσης θα μάθουν για το Καρναβάλι, την προέλευσή του και τη μορφή που αυτό παίρνει στην Ελλάδα. Στην παρουσίαση των εθίμων θα μπορούν να συμμετέχουν και τα παιδιά, ενώ τους περιμένουν και εκπλήξεις…
Επιμέλεια κειμένων, σκωπτικών τραγουδιών και παρουσίαση εθίμων από τον κ. Σωτήριο Ρουσιάκη, υπάλληλο του ΠΟΔΤ, Φιλόλογο.
Χορηγοί της εκδήλωσης:
Εργοστάσιο Αναψυκτικών & Ποτών «ΚΛΙΑΦΑ Α.Ε», Χαλβαδοποιεία «αφοι ΜΑΤΗ», Ζαχαροπλαστεία «ΓΙΑΝΝΗΣ»
Γιατί μεταμφιεζόμαστε τις Απόκριες; Γιατί πειράζουμε ο ένας τον άλλον; Ποιά έθιμα έκανε ο λαός μας παλιότερα; Τι κάνουμε εμείς σήμερα; Γιατί τις αποκριάτικες γιορτές, τις λέμε και Καρναβάλι; Αυτά και άλλα πολλά θα μάθουν τα παιδιά μαζί με χαρακτηριστικά αποκριάτικα τραγούδια. Τέλος όλοι μαζί θα κάνουμε το έθιμο του Χάσκα, ένα έθιμο στο οποίο κυρίως συμμετείχαν τα παιδιά.
Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί επίσης και την Τετάρτη 2 Μαρτίου, 5.30 μ.μ. στην τοπική Κοινότητα Μεγάλων Καλυβίων για τους μικρούς αναγνώστες της εκεί Βιβλιοθήκης, παιδιά Α΄, Β΄, Γ΄ Δημοτικού.
Το Χάσκα
Το έθιμο του Χάσκα γινόταν παλαιά την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς , το βράδυ, μετά το γιορτινό τραπέζι. Μαζεύονταν όλα τα παιδιά σε ένα κύκλο και ο γεροντότερος έδενε σε μια κλωστή ένα κομμάτι σκληρό χαλβά, αλλού ένα βραστό αυγό,. Το κρεμούσε από ένα ραβδί ή από τον ξύλινο πλάστη με τον οποίο οι νοικοκυρές έφτιαχναν τα φύλλα της πίτας. Τα παιδιά συναγωνίζονταν ποιος θα το φάει πρώτος χωρίς να χρησιμοποιήσουν τα χέρια τους που τα κρατούσαν «δεμένα» πίσω στην πλάτη τους. Τα απιδιά σκουντουφλούσαν, έπεφταν, σκουντούσαν το ένα το άλλο και έτσι γελούσαν όλοι μαζί με την αστεία κατάσταση. Το αυγό δε είχε και έναν άλλο συμβολισμό. Συμβόλιζε και το αυγό που τσουγκρίζουμε το Πάσχα. Μάλιστα έλεγαν πως με αυγό κλείνει το στόμα μας , αφού την Καθαρά Δευτέρα ξεκινά η νηστεία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, και με αυγό ανοίγει το στόμα μας καθώς τσουγκρίζουμε αυγά το Πάσχα και τελειώνουμε τη νηστεία.
Οι μεταμφιεσμένοι κουδουνάτοι
Σε πολλά μέρη της πατρίδας μας συνηθίζουν ακόμα και σήμερα, να ντύνονται κουδουνάτοι. Φορούν ρούχα παλιά, από βοσκούς και τσομπάνους των βουνών. Κρατούν μεγάλα ραβδιά, μπαστούνια , γκλίτσες . Και σαν να μην έφταναν αυτά φορούν ακόμα γούνες, κάπες και δέρματα από ζώα . Έτσι γίνονται τεράστιοι και φοβεροί. Ο κόσμος δεν πρέπει να τους γνωρίζει. Μουτζουρώνονται, φορούν στο πρόσωπο μαντήλια ή πρόχειρες προσωπίδες που τις φτιάχνουν οι ίδιοι με δέρματα, χοντρό χαρτόνι, πανί. Αφήνουν μόνο τρύπες για τα μάτια και το στόμα. Και το πιο χαρακτηριστικό στόλισμά τους; Ποιο άλλο τα πολλά και βαριά κουδούνια που περνούν στο λαιμό των προβάτων και των κατσικιών. Τα δένουν σε μια μεγάλη αρμαθιά και τα περιζώνουν στη μέση τους πάνω από όλη τη μεταμφίεση. Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά παίρνουν και άλλα μικρότερα κουδούνια τα δένουν σε μια ταινία και την τυλίγουν σταυρωτά στο σώμα τους ή τη φορούν μπροστά στο στήθος. Αφού φορέσουν όλη αυτή την αλλόκοτη και βαριά φορεσιά ξεχύνονται στους δρόμους. Πάνε σε όλα τα σπίτια του χωριού. Χορεύουν και πηδούν ασταμάτητα. Ο ήχος από τα κουδούνια δυνατός, ταράζει όλο τον κόσμο και τους ξεσηκώνει σαν ένα κάλεσμα για την αποκριάτικη γιορτή. Τα παιδιά φοβισμένα στο άκουσμα και μόνο τρέχουν να κρυφτούν. Αλίμονο σε όποιον βρεθεί το δρόμο τους! Θα τον τρελάνουν ακόμα και θα τον ξυλοφορτώσουν. Σε πολλές περιοχές της πατρίδας μας οι κουδουνάτοι αποτελούν μέρος ενός ευρύτερου θιάσου στον οποίο συμμετέχουν και άλλα πρόσωπα και πολύ συχνά αναπαριστούν απλά θεατρικά δρώμενα.
