Επιτάχυνση των διαδικασιών και συνεχή επαγρύπνηση ζητά με επιστολή του ο περιφερειάρχης Θεσσαλίας κ. Κώστας Αγοραστός απ’ όλους τους φορείς υλοποίησης και τους δικαιούχους έργων του ΕΣΠΑ Θεσσαλίας. Ο περιφερειάρχης επισημαίνει την ανάγκη να τρέξουν γρήγορα τα έργα καθώς το ΕΣΠΑ αποτελεί το μοναδικό αξιόπιστο χρηματοδοτικό εργαλείο, τη δεδομένη χρονική στιγμή και ενδεχόμενη καθυστέρηση εγκυμονεί κινδύνους στα οφέλη που αναμένονται από τα έργα αυτά, στην τοπική οικονομία και στους πολίτες της Θεσσαλίας.
Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά: «Είναι γνωστό σε όλους το δυσμενές οικονομικό περιβάλλον, που οδηγεί σε απαιτήσεις άμεσης πληρωμής υλικών στα έργα από τους Αναδόχους κ.α., παράλληλα με τη δυσκολία δανειοδοτήσεων και εγγυήσεων από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα καθώς και μια σειρά ζητημάτων που δυσχεραίνουν την ομαλή πορεία των έργων. Η Περιφέρεια Θεσσαλίας επανειλημμένα έχει διατυπώσει το πρόβλημα προς τους αρμόδιους κεντρικούς φορείς που ως γνωστόν επίσης ενεργούν σχετικά ως προς αυτό. Ωστόσο, τα ανωτέρω δεν δύναται να αποτελούν αιτιολογία καθυστερήσεων στα έργα που οφείλουν να προχωράνε όπως σχεδιάστηκαν και προγραμματίστηκαν.
Η αιρετή Περιφέρεια ξεκίνησε ήδη σειρά τεχνικών συσκέψεων με Φορείς έργων του Προγράμματος ευθύνης της, οι οποίες θα ολοκληρωθούν εντός Μαρτίου. Προγραμματίζεται ήδη νέος κύκλος συσκέψεων και ανά τρίμηνο εντός του 2013. Επίσης σχεδιάζεται, στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα, η διενέργεια εκπαιδευτικής Διημερίδας για όλους τους Δικαιούχους, τόσο επί θεμάτων Διαχείρισης Ε.Σ.Π.Α. όσο και επί θεμάτων νομοθεσίας Δημοσίων Έργων. Τέλος, σας γνωρίζουμε ότι άμεσα πρόκειται να σας κοινοποιηθούν Εγκύκλιοι που θα αφορούν στον τρόπο παρακολούθησης των έργων μέσω αναφορών (Ο.Π.Σ. και εκτός), διαδικασιών πίστωσης και χρηματοδότησης έργων και ολοκλήρωσης έργων και Προγραμμάτων τρέχουσας περιόδου.
Με τη λήξη του έτους 2012, το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Χωρικής Ενότητας «Θεσσαλία – Στερεά Ελλάδα -Ήπειρος 2007-2013», υπερκάλυψε τους στόχους «ν+3» (αυτόματης αποδέσμευσης πόρων) και το στόχο της χώρας που είχε οριστεί. Ως μέρος του Επιχειρησιακού Προγράμματος, οι Άξονες 1,4,7 και 10 προϋπολογισμού 497 εκ. ευρώ που αφορούν στην Περιφέρεια Θεσσαλίας, επίσης υπερκάλυψαν του στόχους.
Η Ενδιάμεση Διαχειριστική Αρχή Περιφέρειας Θεσσαλίας διαχειρίζεται πόρους των εν λόγω Αξόνων για Δημόσια Έργα, προϋπολογισμού έως σήμερα ύψους 381 εκ. ευρώ. Οι συνολικές δαπάνες στο τέλος του έτους 2012 ανήλθαν σε 175 εκ. ευρώ (ποσοστό 46%), με 94 εκ. ευρώ εξ αυτών να αφορούν στο 2012, αντί στόχου Μνημονίου που είχε τεθεί στα 80 εκ. ευρώ (ποσοστό 118%).
Για το έτος 2013, ο στόχος του Υπουργείου που αφορά στη Διαχειριστική Αρχή Θεσσαλίας και στον προϋπολογισμό/έργα που διαχειρίζεται στο Περιφερειακό Πρόγραμμα, ανέρχεται στο ποσό των 76 εκ. ευρώ για όλο το 2013, με τα 25 εκ. ευρώ να αφορούν στο 1ο εξάμηνο 2013.
Ο στόχος αναγνωρίζεται ότι είναι υψηλός, πλην όμως τα ήδη ενταγμένα έργα στο Πρόγραμμα και τα χρονοδιαγράμματα υλοποίησής τους με τις ετήσιες κατανομές χρηματοδότησης σύμφωνα με τις Αποφάσεις Ένταξης που έχουν εκδοθεί, επιτρέπουν με ασφάλεια την ικανοποίηση των απαιτήσεων, όπως άλλωστε και οι ίδιοι οι Φορείς αναγνωρίζετε με τις προβλέψεις απορρόφησης που μας έχετε καταθέσει.
Ωστόσο, διαπιστώνεται και μάλιστα με αυξημένη συχνότητα στο τελευταίο διάστημα, ότι υπάρχουν καθυστερήσεις στην υλοποίηση των έργων, σε όλα τα στάδια εξέλιξής τους και ειδικότερα :
– Στην υποβολή τευχών δημοπράτησης στη Διαχειριστική Αρχή για προέγκριση, παρότι στο Σύμφωνο Αποδοχής Όρων Ένταξης που αποδέχθηκε ο Φορέας σας ορίζεται ρητά το αποδεκτό διάστημα για υποβολή τους.
– Στις Αποφάσεις φορέων και διενέργεια Διαγωνισμών μετά την προέγκριση από τη Διαχειριστική Αρχή.
– Στην εξέλιξη Διαγωνισμών έως και την Ανάθεση των έργων, εξαιρουμένων βεβαίως των διαστημάτων εμπλοκών με ενστάσεις και προσφυγές, παρότι και αυτά επιδέχονται επιτάχυνση.
– Στη συμβασιοποίηση έργων μετά την Κατακύρωσή τους.
– Στην έναρξη εργασιών έργων.
– Στην τήρηση Χρονοδιαγραμμάτων υλοποίησης έργων και αιτήσεις παράτασης προθεσμίας εκτέλεσης.
– Στην προώθηση Λογαριασμών έργων και Πληρωμή τους.
Οι καθυστερήσεις αυτές έχουν ως απώτερο αποτέλεσμα τη μετάθεση των πληρωμών στα έργα σε σχέση με τους όρους ένταξής τους στο Πρόγραμμα, άρα τη μείωση της προόδου του Προγράμματος σε σχέση με τις απαιτήσεις. Δημιουργείται μάλιστα κίνδυνος απώλειας πόρων στο Πρόγραμμα, με δυσμενέστερη ακόμα περίπτωση την μη ολοκλήρωση φυσικού και οικονομικού αντικειμένου όλων των έργων έως το τέλος του 2015.
Αποδεχόμενοι ότι υπάρχουν ορισμένα έργα ή καταστάσεις που ενέχουν ειδικά ζητήματα προς αντιμετώπιση, που αναγκαστικά οδηγούν σε καθυστερήσεις και παρατάσεις, σας γνωρίζουμε ότι αυτό δεν μπορεί να αποτελεί τον κανόνα στα έργα, με δεδομένη μάλιστα την πλήρη κάλυψη χρηματοδότησής τους από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.
Για το λόγο αυτό σας καλούμε σε πλήρη επιτάχυνση ενεργειών των φορέων σας και σε όλα τα στάδια εξέλιξης των έργων, προκειμένου να υλοποιηθούν σύμφωνα με τους κανόνες ένταξής τους στο Πρόγραμμα, γνωρίζοντάς σας τα ακόλουθα :
– Σε περίπτωση που ένα έργο υπερβαίνει τους χρόνους σταδίων εξέλιξης χωρίς προώθηση σε επόμενο στάδιο, όπως έχουν τεθεί κατά την Ένταξή του και στο Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου Ε.Σ.Π.Α., τελεί υπό επαναξιολόγηση παραμονής του στο Πρόγραμμα.
– Σε περίπτωση που έργο υπερβαίνει τους 6 μήνες από την Ένταξή του χωρίς να λάβει προέγκριση δημοπράτησης από τη Διαχειριστική Αρχή για να δημοπρατηθεί, απεντάσσεται από το Πρόγραμμα, σύμφωνα και με σχετική επιστολή του Υπουργείου Ανάπτυξης.
– Με την ένταξη έργου στο Πρόγραμμα, οι Φορείς σας πρέπει να υποβάλουν τα τεύχη δημοπράτησης ΑΜΕΣΑ στη Διαχειριστική Αρχή για προέγκριση, με την παραλαβή της οποίας υποχρεούνται να προβούν ΑΜΕΣΑ σε ενέργειες δημοπράτησης του έργου.
– Για κάθε τυχόν εμπλοκή λόγω ενστάσεων / προσφυγών / δικαστικών θεμάτων κλπ. παρακαλείσθε να ενημερώνετε τη Διαχειριστική Αρχή (με κοινοποίηση των σχετικών εγγράφων). Η διαβίβαση των φακέλων στο Ελεγκτικό Συνέδριο για προσυμβατικό έλεγχο –όταν απαιτείται-, ρητά πρέπει να αναγράφει ότι το έργο ανήκει στο ΕΣΠΑ (με τα στοιχεία του) προκειμένου να επιταχυνθεί η διαδικασία. Αντίστοιχη αναφορά πρέπει να γίνεται από τους φορείς και για κάθε άλλη δικαστική εμπλοκή.
– Η τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων εκτέλεσης των έργων από τους Αναδόχους τους πρέπει να ελέγχεται στενά από τις Υπηρεσίες σας, που οφείλουν να προβαίνουν καθ’ όλη τη διάρκεια υλοποίησής τους στις απαιτούμενες κατά Νόμο ενέργειες για την αποτροπή φαινομένων μη αιτιολογημένων καθυστερήσεων και δια έγγραφης αλληλογραφίας με τους Αναδόχους. Κοινός στόχος είναι η έγκαιρη ολοκλήρωση όλων των έργων.
– Οι Αιτήσεις Παρατάσεων προθεσμίας εκτέλεσης στα έργα που υποβάλλονται από τους Αναδόχους, πρέπει να ελέγχονται πλήρως από τους Φορείς σας πριν εκδώσουν τη δική τους τεκμηριωμένη Εισήγηση περί χρόνου παράτασης και υπαιτιότητας γι΄αυτήν.
– Η εξέταση των αιτημάτων παράτασης προθεσμίας στα έργα από τη Διαχειριστική Αρχή Θεσσαλίας, προκειμένου να εκδοθεί η απαιτούμενη από το Σύστημα του Ε.Σ.Π.Α. «προέγκριση», θα γίνεται με έλεγχο όλων των ανωτέρω στοιχείων και στην περίπτωση που δεν γίνεται αποδεκτή αποτελεί ευθύνη του Φορέα σας η χορήγησή της ή μη και υπό ποιες προϋποθέσεις, με το ανάλογο βεβαίως κόστος που θα σας βαρύνει.
– Τροποποιήσεις μελετών έργων οφείλουν να λαμβάνουν προέγκριση από την Διαχειριστική Αρχή Θεσσαλίας.
– Οι Λογαριασμοί των Αναδόχων που υποβάλλονται πρέπει να προωθούνται το συντομότερο δυνατόν, σε καμία δε περίπτωση να μην επιτραπεί αυτοδίκαια έγκρισή τους (ως ορίζει ο Νόμος), με ευθύνη του Φορέα σας. Οι «προπιστοποιήσεις» εργασιών δεν είναι αποδεκτές στο Ε.Σ.Π.Α., ενέχουν δε κίνδυνο για την επιλεξιμότητα των έργων. Απαραίτητες σε κάθε Λογαριασμό είναι οι επιμετρήσεις των εργασιών τους, όπως ορίζει ο Νόμος, καθώς και κάθε άλλο σχετικό που να επιτρέπει την έγκριση Λογαριασμών. Στο πλαίσιο επιτάχυνσης, οι φορείς πρέπει να εξετάζουν την περίπτωση εκτέλεσης και πληρωμής εργασιών με τη διαδικασία των «Επειγουσών» εργασιών, μετά από προέγκριση της Διαχειριστικής Αρχής.
– Για τυχόν εμπλοκές στην έγκαιρη πληρωμή Λογαριασμών, η Υπηρεσία μας είναι στη διάθεση των Φορέων για κάθε δυνατή υποστήριξη. Δεδομένο θεωρείται βέβαια το έγκαιρο των ενεργειών σας για εξασφάλιση ικανών πιστώσεων και χρηματοδοτήσεων στα έργα, σε συνεργασία με τους φορείς χρηματοδότησης των έργων και την Υπηρεσία μας.
Παραμένοντας στη διάθεση κάθε φορέα και έργου για περαιτέρω πληροφόρηση και υποστήριξη, σας καλούμε σε πλήρη ενεργοποίηση και επιτάχυνση για όλα τα έργα ευθύνης σας στο Ε.Σ.Π.Α. Θεσσαλίας.
