Η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, παράγει περίπου από 200.000 έως 270.000 τόνους εκκοκκισμένου βάμβακος (870.000-1.170.000 δέματα). Καλλιεργούνται κατά μέσο όρο 2,6 έως 3 εκ. στρέμματα ετησίως, ενώ αντλούν το εισόδημα τους περί 50 – 60.000 αγροτικές οικογένειες ετησίως. Η χώρα μας κατατάσσεται στη 10η θέση διεθνώς μεταξύ των χωρών που παράγουν βαμβάκι και στην 7η θέση στις εξαγωγές.
Εύλογα συμπεραίνει κανείς ότι το βαμβάκι είναι από τα βασικά αγροτικά προϊόντα της πατρίδας μας με σημαντική συμβολή στην αγροτική μας οικονομία.
Παρ’ όλα αυτά ως χώρα μετά την κατάργηση του Οργανισμού Βάμβακος το 2001 και τη διείσδυση την προηγούμενη 10-ετία (1990-2000) στην παραγωγή πολλών ποικιλιών αμφιβόλου ποιότητας, η Ελλάδα έχασε την παγκόσμια πρωτιά που κατείχε στην παραγωγή ποιοτικού βάμβακος. Από τότε, δε διαθέτουμε επίσημο φορέα ταξινόμησης του προϊόντος, όπως οι άλλες χώρες που παράγουν βαμβάκι. Έτσι, το προϊόν εδώ και αρκετά χρόνια προωθείται στη διεθνή αγορά χωρίς επίσημη ταξινόμηση του κράτους, χάνοντας παράλληλα τη φήμη και τις αγορές που είχε.
Ωστόσο, από το 2010 η χώρα αποκτά ξανά ένα Διαπιστευμένο Μηχανισμό Ταξινόμησης της ποιότητας βάμβακος, με σύγχρονες μεθόδους, ο οποίος αποτελεί σήμερα ένα σημαντικό εργαλείο για τη χάραξη στρατηγικής στον τομέα βάμβακος, κυρίως στην ποιότητα. Πρόκειται για τα δυο Διαπιστευμένα Εργαστήρια Ταξινόμησης της Ποιότητας Βάμβακος από το ΕΣΥΔ (ISO 17025), τα οποία είναι ενταγμένα σε συγχρηματοδοτούμενα έργα (Ε.Ε. και Ελληνικό Δημόσιο) αξίας 14.000.000 € και ανήκουν στον ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ. Η διαπίστευση των εργαστηρίων είναι υποχρεωτική από τους όρους της συγχρηματοδότησης. Το ένα εργαστήριο εδρεύει στο Ορχομενό Λειβαδιάς και το άλλο στην Καρδίτσα. Το Εργαστήριο της Καρδίτσας λειτουργεί ως αυτοχρηματοδοτούμενο έργο από το 2011, όπου ταξινόμησε 25.000 δείγματα για λογαριασμό των εκκοκκιστικών επιχειρήσεων, ομάδων παραγωγών και εταιριών σποροπαραγωγής. Το Εργαστήριο του Ορχομενού είναι ανενεργό για πελάτες, διότι δε διαθέτει το απαιτούμενο προσωπικό. Το Εργαστήριο Θεσσαλίας (Καρδίτσα), με τον εξοπλισμό που διαθέτει έχει μεγάλη δυναμικότητα λειτουργίας, μπορεί να ταξινομήσει 3.000-4.000 δείγματα/ημέρα.
Η έλλειψη μέχρι πρόσφατα Πιστοποιημένων Εργαστηρίων Βάμβακος είχε ως αποτέλεσμα οι έμποροι και οι εκκοκκιστικές επιχειρήσεις να καταφεύγουν σε εργαστήρια του εξωτερικού όταν υπήρχε απαίτηση από την αγορά ή οι εκκοκκιστικές επιχειρήσεις να κάνουν τη δική τους ταξινόμηση (ανεπίσημη). Αυτό όμως, πέρα από το μεγάλο κόστος που επιβάρυνε τις επιχειρήσεις, θεωρείται μη αξιόπιστο στην αγορά, διότι, αφενός δε γινόταν από ανεξάρτητα διαπιστευμένα εργαστήρια και επομένως είχε μικρή σημασία για την αγορά και αφετέρου δεν τηρούνταν οι απαιτούμενες προϋποθέσεις και συνθήκες που σχετίζονται με την αξιοπιστία των μετρήσεων.
Το πιο σημαντικό για την αγορά βάμβακος (χρήστες) είναι η γνώση των ποιοτικών χαρακτηριστικών (ταξινόμηση) και η παραγωγή μεγάλων παρτίδων ομοιόμορφου προϊόντος. Επίσης, η ταξινόμηση είναι σημαντική για τη διαμόρφωση της τιμής του προϊόντος.
Οι περισσότερες χώρες προωθούν το προϊόν με δική τους επίσημη ταξινόμηση, η οποία γίνεται από κρατικό φορέα. Σε ορισμένες χώρες η ταξινόμηση του προϊόντος γίνεται δειγματοληπτικά περίπου στο 5% της ποσότητας (δεμάτων). Στις Η.Π.Α. η ταξινόμηση γίνεται στο σύνολο του παραγόμενου προϊόντος από το Υπουργείο Γεωργίας (USDA) για την καλύτερη τοποθέτησή του στη διεθνή αγορά.
Επειδή ο προσανατολισμός και οι εφαρμογές της ελληνικής γεωργίας, άρα και της βαμβακοκαλλιέργειας οφείλουν να στοχεύουν στην ποιοτική παραγωγή,
Επειδή η ταξινόμηση του βάμβακος οδηγεί στην ποιοτική κατηγοριοποίηση του, άρα στη βελτίωση της ποιότητας και της τιμής του,
Επειδή το πετυχημένο μοντέλο των Η.Π.Α. για την οργάνωση της καλλιέργειας και της παραγωγής βάμβακος έχει ως καθοριστική παράμετρο την ταξινόμηση του προϊόντος από επίσημες κρατικές αρχές,
Επειδή το ελληνικό βαμβάκι προωθείται στην αγορά χωρίς επίσημη ταξινόμηση,
Επειδή από το 1990 και μετά έχει χάσει την καλή του φήμη στη διεθνή αγορά και έχει μετατοπιστεί η αγορά του από χώρες της Ε.Ε. σε αγορές των χωρών του τρίτου κόσμου με αρνητικές συνέπειες στην τιμή του,
Επειδή, λόγω του υψηλού κόστους παραγωγής σε σχέση με τις χώρες του τρίτου κόσμου, ο μόνος δρόμος για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητάς του είναι η παραγωγή ενός ταξινομημένου και τυποποιημένου προϊόντος για την επαναφορά της καλής φήμης του στην αγορά που ήταν μέχρι το 1989 και την ανάκτηση των απαιτητικών αγορών,
Επειδή η θεσμοθέτηση ενός επίσημου φορέα ταξινόμησης βάμβακος στη χώρα μπορεί να συμβάλει στα:
- Ταξινόμηση και τυποποίηση του συνόλου του παραγόμενου προϊόντος με σύγχρονες και αξιόπιστες μεθόδους και μέτρηση όλων των ποιοτικών χαρακτηριστικών.
- Ταχεία πληροφόρηση των ενδιαφερομένων για την ποιότητα και την αξιόπιστη τοποθέτησή του στην διεθνή αγορά.
- Δημιουργία βάσης δεδομένων για τα αποτελέσματα της ταξινόμησης και ανάπτυξης της σύνδεσης του κέντρου με τους χρήστες των αποτελεσμάτων (έμποροι, εκκοκκιστικές επιχειρήσεις, νηματουργία και αγορές).
- Παροχή τεχνικής υποστήριξης υψηλής ποιότητας.
- Δημιουργία ενός συστήματος πληροφόρησης για την ποιότητα μεταξύ των παραγωγών, εκκοκκιστικών επιχειρήσεων και της βιομηχανίας.
Ερωτάται ο κ. Υπουργός
- Ποιες οι προθέσεις της Κυβέρνησης, για τη θεσμοθέτηση του Κέντρου Ποιοτικού Ελέγχου Ταξινόμησης και Τυποποίησης Βάμβακος Θεσσαλίας, ως επίσημου φορέα ταξινόμησης του προϊόντος για τη χώρα;
- Προτίθεται το Υπουργείο να καθιερώσει στην παραγωγή και την αγορά βάμβακος, εθνικό πρόγραμμα ελέγχου ποικιλιών (παρόμοιο με το Εθνικό Πρόγραμμα Ελέγχου Ποικιλιών των Η.Π.Α.) για την επαναφορά της άριστης ποιότητας στη βαμβακοκαλλιέργεια με άμεση επίπτωση στην περαιτέρω ενδυνάμωση της καθετοποίησης της παραγωγικής διαδικασίας στη χώρα και την αποκατάσταση της αίγλης και του κύρους του κλάδου διεθνώς;
Αθήνα,02.11.2012
Οι ερωτώντες βουλευτές
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΣΑΠΙΔΗΣ
ΜΙΧΑΗΛ ΤΑΜΗΛΟΣ
ΠΑΥΛΟΣ ΣΙΟΥΦΑΣ
ΕΛΕΝΗ ΜΑΚΡΗ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΚΡΕΚΑΣ
ΑΣΗΜΙΝΑ ΣΚΟΝΔΡΑ
