Τρίκαλα – χρωματιστή πόλη: 17 τοιχογραφίες και 2 ψηφιδωτά από τον Δήμο Τρικκαίων

Χρώματα, παραστάσεις και μνήμες. Αισθητική και πολιτιστική παρέμβαση. Πρώην λευκοί – ή γκρίζοι – τοίχοι, πλέον αποκτούν εικόνες, αναπαραστάσεις και χρώμα. Ο λόγος για τις τοιχογραφίες (murals) και τα γκράφιτι (graffiti) που τα τελευταία χρόνια αυξάνονται στην πόλη των Τρικάλων.
Ο Δήμος Τρικκαίων έχει υλοποιήσει ένα μεγάλο πρόγραμμα αναβάθμισης σε πολιτιστικό και αισθητικό επίπεδα, κυρίως με τοιχογραφίες, που απλώνονται πλέον σε μεγάλο μέρος της πόλης.
Η συνεργασία με καλλιτέχνες (ζωγράφους, σχεδιαστές, street artists) είναι εξαιρετικά σημαντική, καθώς έχουν αναλάβει να μεταμορφώσουν την πόλη, με την ελευθερία να δημιουργήσουν και να προβάλλουν πολιτιστικά δεδομένα.

Σημειώνεται ότι στα Τρίκαλα εμφανίζονται τρεις διαφορετικές μορφές επιτοίχιας τέχνης: τοιχογραφίες, γκράφιτι, ψηφιδωτά. Ακολουθούν ανά ενότητα

Του Θανάση Μιχαλάκη

ΜΕΓΑΛΕΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΕΣ

1. Η αρχή
2. Η αρχή έγινε το 2006. Στις Οκτωβρίου ολοκληρώθηκε στα «μανάβικα» μια τοιχογραφία σε επιφάνεια 150μ2 . Είναι η απεικόνιση στοιχείων των Τρικάλων με τη μέθοδο της «αρχιτεκτονικής οφθαλμαπάτης», από τους Γάλλους καλλιτέχνες της Cite de la Creation, στο πλαίσιο του διακρατικού προγράμματος «Ολοκληρωμένες Παρεμβάσεις Αστικής Ανάπτυξης σε Τοπικές Ζώνες Μικρής Κλίμακας», που ανέλαβε το Π.Ε.Π. Θεσσαλίας και η Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου Τρικκαίων στο επιμέρους πρόγραμμα για την αισθητική ανάπλαση όψεων των κτιρίων. Το έργο υλοποίησαν, η εταιρεία SACVL, οι ζωγράφοι της εταιρείας Cite de la Creation και οι ηλεκτρολόγοι της εταιρείας ΗΤΕ. Η τοιχογραφία είναι μοναδική στα Τρίκαλα αλλά και στην Ελλάδα. Αποδίδει με ρεαλιστικό τρόπο την αναπαράσταση της καθημερινότητάς μας. Εικόνες από τα μπαλκόνια των σπιτιών, η ταβέρνα και το μουσικό της πρόγραμμα, οι τραγουδοποιοί στα μπαλκόνια, η λαϊκή αγορά με τις νοικοκυρές να κάνουν τα ψώνια τους, τα παιδιά ανέμελα στο παιχνίδι της γειτονιάς. Εικόνες απλές, καθημερινές αλλά και τόσο προσφιλείς.
   2. «Μέσα από τα μάτια ενός παιδιού»
   3. Στις 22 Δεκεμβρίου 2022 ολοκληρώθηκε το πρώτο από τα γκράφιτι του προγράμματος τοιχογραφιών που υλοποιεί ο Δήμος Τρικκαίων. Εχει τον τίτλο «Τα Τρίκαλα μέσα από τα μάτια ενός παιδιού» και αντικατοπτρίζει την ουσία της πρώτης μεγάλης τοιχογραφίας με την τεχνική graffiti που απέκτησαν τα Τρίκαλα, στον κόμβο Αγίου Κωνσταντίνου, ακριβώς απέναντι από το Μουσείο Τσιτσάνη.
      Ο Δήμος Τρικκαίων αποφάσισε να υλοποιήσει σχεδιασμό για βελτίωση της εικόνας των κτηρίων και γενικότερα της πόλης, μέσω παρεμβάσεων με ζωγραφική αποτύπωση.

      Το graffiti απεικονίζει στοιχεία των Τρικάλων, κυρίως όμως, πώς ένα παιδί θα έβλεπε τα Τρίκαλα, με τόνους αισιοδοξίας και στοιχείων της πόλης (ρολόι φρουρίου, μύλος Ματσόπουλου, ποδήλατα).

      Στο πλαίσιο αυτό, ο οργανωτής του Project Αλέξανδρος Κισκίνης (aka Χουντ Σπίριτ) υλοποίησε το graffiti με τους street artists που επιλέγει για συνεργασία, στοχεύοντας να συνεχίσουν να ομορφαίνουν την πόλη και, όπως τονίζει ο ίδιος «να εκφράσουμε ελεύθερα τη δημιουργικότητα και το ταλέντο, συμβάλλοντας στην ανάδειξη του πολιτισμού της καθημερινότητας για κατοίκους και επισκέπτες».

      Καλλιτεχνικός διευθυντής / project manager: Κισκίνης Αλέξανδρος
      Σχέδιαση 1ου graffiti : Γιάννης Ερμίδης.

      3. «Ο Παρατηρητής»
      4. Ακόμη ένας (δύο, για την ακρίβεια) λευκοί τοίχοι κτισμάτων χρωματίστηκαν στα Τρίκαλα στις 12 Δεκεμβρίου 2023. Ο «Παρατηρητής» στη γωνία των οδών Ασκληπιού και Καποδιστρίου, το τρίτο κατά σειρά γκράφιτι που αλλάζει την όψη της πόλης, δίνοντας χρώμα και στιγμές της ζωής.
         Αυτή τη φορά, οι καλλιτέχνες επέλεξαν να ασχοληθούν με τα μεγαλείο της φύσης. Εξηγεί ο project manager κ. Αλέξανδος Κισκίνης: «Ο άνθρωπος ως βασικό στοιχείο της απεικόνισης, στέκεται ως παρατηρητής στο μεγαλείο της φύσης, ατενίζοντας το παρελθόν και το μέλλον ταυτόχρονα». Στη μία πλευρά, τη δεξιά, υπάρχει μια φαντασιακή αποτύπωση από την πλευρά του καλλιτέχνη, του θεσσαλικού κάμπου προ χιλιάδων ετών. Δόθηκε έμφαση, συνεχίζει ο κ. Κισκίνης, στην τοπική χλωρίδα και πανίδα, για αυτό και απεικονίζονται, ως κύρια μορφή η βίδρα του Ληθαίου ποταμού, η οροσειρά του Κόζιακα και άλλοι ορεινοί όγκοι συνολικότερα των Τρικάλων.
         Artist : SimpleG
         Project management : AΛEΞANΔPOΣ KIΣKINHΣ
         Project : No limit styles – the street art project

          

         4. «Agora» 

            Στις 21 Νοεμβρίου 2023 προβάλλεται η «Agora», που απεικονίζει την παλιά δημοτική αγορά, τα παλιά επαγγέλματα. Η επιλογή του χώρου και του θέματος δεν είναι τυχαίες. Το κτήριο των αδελφών Μπλουγούρα, του πρώτου πολυκαταστήματος στα Τρίκαλα από τη δεκαετία του 1970, βρίσκεται ως τοπόσημο στο ιστορικό εμπορικό κέντρο της πόλης. Οι οδοί Καραϊσκάκη, Αθ. Διάκου, Κονδύλη, Πλούτωνος, Περσεφόνης, τα «μανάβικα», λειτουργούν ως «καρδιά» του εμπορίου επί δεκαετίες.
            Μάλιστα η περιοχή εντάσσεται και στο πρόγραμμα «Ανοικτό Κέντρο Εμπορίου» του Δήμου Τρικκαίων (Open Mall), που συνεχίζει να υλοποιείται, δίνοντας νέα ώθηση στον εμπορικό κόσμο και συνολικότερα στην επιχειρηματικότητα στα Τρίκαλα.
            Το έργο «Agora» υλοποίησε η τρικαλινή καλλιτεχνική ομάδα «No limit styles». Η καλλιτεχνική διεύθυνση ανήκε στον Αλέξανδρο Κισκίνη – HoodSpirit, το σχέδιο στον Ashos , η εκτέλεση στους Ashos και Hoodspirit. Όπως τόνισε ο κ. Κισκίνης, το έργο αντανακλά «ένα στιγμιότυπο από την παλιά αγορά των Τρικάλων. Είναι μια ματιά στο παρελθόν, για αυτό και επιλέχθηκε ασπρόμαυρο χρώμα, ώστε να θυμίζει ασπρόμαυρη φωτογραφία». Ο δε χρωματισμός σε σημεία του έργου «συνδέει το παρελθόν με το παρόν, μαζί με την πρόσθεση γραφιστικών στοιχείων, όπως οι γεωμετρίες». Στο έργο απεικονίζονται η κεντρική πύλη της παλιάς Δημοτικής Αγοράς Τρικάλων, μία τουλούμπα, ένας πωλητής σαλεπιού, ένας τσαγκάρης.

            5. “Η τέχνη” –  πεζόδρομος ΑσκληπιούΣτις 18 Δεκεμβρίου 2024 στον πεζόδρομο της οδού Ασκληπιού ξεπροβάλλει τοιχογραφία με θέμα την Τέχνη. Επελέγησαν να προβληθούν οι βασικές μορφές τέχνης και πολιτισμού, δηλαδή η ζωγραφική, η μουσική, ο χορός και το θέατρο.
               Οπως εξηγεί ο τρικαλινός σχεδιαστής και art director του πρότζεκτ, κ. Αλέξανδρος Κισκίνης, αυτά αποτυπώνονται με close-ups (πλάνα μεγέθυνσης) στα πιο κύρια χαρακτηριστικά των μέσων που χρησιμοποιούνται για την κάθε τέχνη ξεχωριστά:
               – για τη ζωγραφική, επιλέχθηκε ένα χέρι σε ζουμ το οποίο κρατάει ένα πινέλο,
               – για τη μουσική επιλέχθηκαν κάποια κοντινά πλάνα με έμφαση στα μουσικά όργανα (σαξόφωνο, βιόλα και τρομπέτα),
               – για τον χορό παπούτσια μπαλαρίνας και μια γυναικεία μορφή που χορεύει, και
               – για το θέατρο, δύο θεατρικές μάσκες.

               Σχεδιασμός: Χρήστος Καραμέρος, Ζωγράφος

               Second artist : Hoodspirit

               Project manager & creative art director: Αλέξανδρος Κισκίνης

               Συντονισμός οργάνωσης: “No Limit Styles- The street art project”.

               6. “Indigo kids” – οδός Αμαλίας
            6. Την ίδια ημέρα (18 Δεκεμβρίου 2024 ) ολοκληρώνονται και τα Indigo Kids. Η κύρια ιδέα ήταν, να δημιουργηθεί έργο – statement στην περιοχή και να απευθύνεται σε όλους, αλλά με βαρύτητα στη νέα γενιά, στο μέλλον αυτής της πόλης. Τον σχεδιασμό έκανε ο καλλιτέχνης Apset,  αριστούχος του τμήματος Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών της Σχολής Καλών Τεχνών (Α.Π.Θ) με τουλάχιστον 15 χρόνια εμπειρίας στον χώρο του γκράφιτι και των τεχνών.
               Πρόκειται για ένα εννοιολογικό έργο που πραγµατεύεται την ενσυναίσθηση. Αποτελείται από δυο νεαρές γυναικείες µορφές που αφουγκράζονται η µία τον ψυχισµό της άλλης µε ενσυναίσθηση και µε µια αγκαλιά προστασίας, αντικατοπτρίζοντας τη φιλία, την οικογένεια και υποστηρικτικούς ανθρώπους. Περιβάλλονται από έντονα – ζωντανά – φωτεινά χρώµατα σε αντίθεση µε το indigo blue και εννοιολογικά στοιχεία που συνδέονται µεταξύ τους, αποπνέοντας συναισθήµατα χαράς, θετικής ενέργειας και αισιοδοξίας που πηγάζουν σαν ανάγκη µέσα από δύσκολες στιγµές που έχει περάσει ο καθένας µας. Η µοναδική οριζόντια γραµµή που διαπερνάει το στόµα της µιας και τα µάτια της άλλης εξηγεί πως δεν χρειάζονται λόγια ούτε εικόνα παρά µόνο η πνευµατική σύνδεση και οι πράξεις. Ετσι στα δεξιά βλέπουµε να εξελίσσεται ενας οργανισµός σαν δέντρο, ρίζες ή νευρώνες που ενώνουν τις δυο φιγούρες για να εξυπηρετήσουν αυτήν ακριβώς τη σύνδεση. Οι graffiti φόρµες κάτω αλλά και στο πρόσωπο, σε πιο εικαστική εκδοχή, έρχονται να συνοµιλήσουν, να συνυπάρξουν στο έργο και να συνθέσουν τον τίτλο “Indigo Kids” σαν ένα κρυφό μήνυμα, σαν εσωτερική φωνή που έχουµε όλοι µας. Ο ήρεμος ουρανός που περιβάλλει το έργο σε συνδυασμό µε το βλέµµα της γυναικείας µορφής που ατενίζει, συµβολίζει την ψυχική ολοκλήρωση που νιώθουμε έχοντας ενσυναίσθηση για τον συνάνθρωπο, για την φύση, για τον τόπο που κατοικούμε.

               Καλλιτεχνική εκτέλεση και σχεδιασμός: Apset, Ashos
               Project manager & creative art director: Αλέξανδρος Κισκίνης
               Συντονισμός οργάνωσης: “No Limit Styles- The street art project”.

               7. ΒόταναΣτο πλαίσιο του έργου ανακατασκευής των 13 γεφυρών των Τρικάλων χρωματίζονται και οι γέφυρες! Ηδη, από τις αρχές Δεκεμβρίου 2024 με το θέμα «Βότανα», ζωγραφίστηκε η γέφυρα πρώην ΚΤΕΛ, με βαλεριάνα, μελισόχορτο, ρίγανη και άλλα βότανα, σε abstract σχεδιασμό.
                  Σχέδιο και εκτέλεση: Ashsos & Hood Spirit
                  Συντονισμός οργάνωσης: “No Limit Styles- The street art project”.