«Εκφράζω την ικανοποίησή μου για μια σοβαρή εξέλιξη, για τη συμφωνία η οποία επιτεύχθηκε στη Μέση Ανατολή για την απελευθέρωση ομήρων η οποία συνδυάζεται με προσωρινή παύση πυρός. Είναι κάτι που επιδίωκε η ελληνική διπλωματία. Η ελληνική κυβέρνηση θα συνεχίζει να συνομιλεί με όλα τα μέρη ως πυλώνας σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή μας», ανέφερε στην αρχή της ομιλίας του, στη Βουλή ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, παρουσιάζοντας το κυβερνητικό σχέδιο ανασυγκρότησης της Θεσσαλίας και του Έβρου.
Περνώντας στο θέμα των φυσικών καταστροφών είπε ότι το θέμα προϋποθέτει συναινέσεις και κοινές δράσεις.
«Η πρόσφατη εμπειρία απέδειξε ότι οι επιθέσεις της φύσης θα εναλλάσσονται. Το κυριότερο, δεν θα αποτελούν έκτακτα φαινόμενα με ένταση παροδική αλλά έναν συχνότερο κίνδυνο με μία ένταση η οποία δεν μπορεί πάντα να προβλεφθεί με ακρίβεια», ανέφερε σημειώνοντας πως το πρόβλημα δεν αφορά μόνο την Ελλάδα.
Ο κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε σε όσα έγιναν στον Έβρο και στη Θεσσαλία και υπενθύμισε τα ποσοστά βροχόπτωσης του Daniel σε σχέση με αυτά στον Ιανό.
Χάρη στο 112 σώθηκαν πολλές ζωές
«Όλα αυτά δυστυχώς δεν είναι τυχαία. Παγκόσμια, ως αποτέλεσμα υπερθέρμανσης του πλανήτη μεταξύ 2010 και του 2020, τα ακραία καιρικά φαινόμενα αυξήθηκαν κατά 50% σε σχέση με την προηγούμενη δεκαετία. Δυστυχώς η Μεσόγειος δοκιμάζεται ιδιαίτερα. Οι επιστήμονες θεωρούν δυστυχώς δεδομένη την αύξηση της θερμοκρασίας του νερού κατά δύο βαθμούς κατά μέσο όρο τα επόμενα 15 χρόνια. Αυξάνει ο κίνδυνος για δημιουργία τροπικών καταιγίδων και κατά συνέπεια ο κίνδυνος θεομηνιών όπως αυτή που μας έπληξε το Σεπτέμβριο», συνέχισε.
Ο πρωθυπουργός είπε ότι η άμυνα στην κλιματική κρίση είναι υπόθεση παγκόσμια, ότι οι νέες συνθήκες ξεπερνούν τις αντοχές των υποδομών που είχαν ως σήμερα όλες οι χώρες και πως χρέος της πολιτικής είναι να επεξεργαστεί καινούργια μέτρα αντίδρασης.
«Θα υπερασπιστώ την προτεραιότητα στην ανθρώπινη ζωή και το έργο χιλιάδων κρατικών λειτουργών και εθελοντών», ανέφερε ο Κυριάκος Μητσοτάκης ενώ είπε ότι χάρη στο 112 σώθηκαν πολλές ζωές και υπενθύμισε ότι στη Χαβάη δεν υπήρχε ενώ πριν από λίγες εβδομάδες το εφάρμοσε η πολιτεία της Καλιφόρνιας.
Απαντώντας στην ερώτηση που κατέθεσε η ΚΟ του ΠΑΣΟΚ σημείωσε πως η στάνταρ οδηγία στην πλημμύρες είναι να πας στο υψηλότερο σημείο.
«Στη Θεσσαλία αυτή η αλληλεγγύη των κατοίκων με την τεχνολογία απέτρεψαν ένα πολύ μεγαλύτερο δράμα», πρόσθεσε και είπε πως εκατοντάδες πολίτες απεγκλωβίστηκαν με εναέρια και πλωτά μέσα, είχαν αμέσως ιατρική φροντίδα και έγιναν οι πρώτες φροντίδες για τη στέγαση. Αναφέρθηκε επίσης στα μέτρα για την αποτροπή μεγάλης υγειονομικής κρίσης.
Ξεκινά το επίδομα ενοικίου και συγκατοίκησης
«Έγιναν όλα αυτά σε συνθήκες ακραίες και πρωτόγνωρες για τη χώρα. Και οκτώ μονάδες ψυχικής υγείας εδρεύουν στη Θεσσαλία και είναι στη διάθεση των πληγέντων. Η καταστροφή πλήγωσε και τις ψυχές των ανθρώπων», πρόσθεσε.
Μιλώντας για τον τρόπο λειτουργίας της κρατικής αρωγής επανέλαβε ότι ο μηχανισμός είναι μια κατάκτηση και σημαντική πρόοδος σε σχέση με το τι συνέβαινε στο παρελθόν, με αυτοματοποιημένες διαδικασίες και εκταμιεύσεις που έχουν προχωρήσει σχετικά γρήγορα. «Έχουμε εκταμιεύσει 120 εκατ. ευρώ σε χρόνο ρεκόρ», επισήμανε και τόνισε πως πρέπει να διεξάγονται συνέχεια νέες διασταυρώσεις.
«Μέσα στις επόμενες ημέρες ξεκινά το επίδομα ενοικίου και συγκατοίκησης», συμπλήρωσε.
Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε και στη στήριξη στην Τοπική Αυτοδιοίκηση για να καλυφθούν άμεσες ανάγκες σε δίκτυα και υποδομές.
«Η αυτοδιοίκηση έχει αναλάβει συγκεκριμένες παρεμβάσεις οι οποίες πρέπει να γίνουν ώστε το κράτος να ρίξει το βάρος στις υποδομές εθνικού χαρακτήρα», σημείωσε ο κ. Μητσοτάκης ενώ στη συνέχεια ανέφερε αναλυτικά τις αποζημιώσεις που έχουν δοθεί στους αγρότες, τους κτηνοτρόφους και τους αλιείς.
Έχουν ήδη ξεκινήσει αντιπλημμυρικά και αντιδιαβρωτικά έργα
Ο πρωθυπουργός αναφερόμενος στις υποδομές και ειδικά στα σχολεία, είπε ότι με εξαίρεση την αρχική καθυστέρηση στην έναρξη της χρονιάς δεν χάθηκαν ώρες μαθημάτων και πως θα ανακατασκευαστούν 25 σχολεία σε συνεννόηση με την Ένωση Εφοπλιστών και αυτά που έπαθαν ζημιές θα γίνουν καλύτερα από ότι ήταν πριν.
«Έχουν ήδη ξεκινήσει αντιπλημμυρικά και αντιδιαβρωτικά έργα», συνέχισε και έδειξε φωτογραφία από την περιοχή της Δαδιάς στη Παλαγία και μία φωτογραφία από την Πάρνηθα όπου έχουν ήδη μπει συνεργεία.
«Το ίδιο πρέπει να κάνουμε και στο σιδηροδρομικό δίκτυο. Πιστεύουμε ότι μπορούμε μέχρι τα μέσα Δεκεμβρίου να αποκαταστήσουμε εμπορική γραμμή Λάρισας – Λιανοκλάδι. Αντίστοιχη παρέμβαση και στο τμήμα από τη Λάρισα στο Βόλο. Ο μεγάλος στόχος η σιδηροδρομική γραμμή Αθήνα – Θεσσαλονίκη να γίνει καλύτερη και η τηλεδιοίκηση να γίνει από την αρχή στο τμήμα που καταστράφηκε.
Η πρόσθετη βοήθεια από το Ταμείο Αλληλεγγύης
Αναφέρθηκε επίσης στους πόρους και τα κονδύλια που εξασφάλισε η Ελλάδα από την Ευρώπη. «Το Ταμείο Αλληλεγγύης αυτή την στιγμή δεν έχει πόρους και μία από τις προσπάθειες είναι να το προικίσουμε με περισσότερους πόρους. Εξασφαλίσαμε πρόσθετη βοήθεια από το Ταμείο Αλληλεγγύης για τις αγροτικές καταστροφές», σημείωσε ενώ μίλησε και για τους πόρους που εξασφαλίστηκαν για παρεμβάσεις στις υποδομές.
«Τα σημαντικά έργα υποδομής που κατασκευάστηκαν μετά τον «Ιανό» άντεξαν όλα», συμπλήρωσε και έδειξε σχετικές φωτογραφίες. «Οι προδιαγραφές που βάζουμε στα νέα έργα θα είναι για να αντέξουν και εντός κόστους που μπορούμε να χρηματοδοτήσουμε. Το βέβαιο είναι ότι τα έργα του «Ιανού» άντεξαν στον Ντάνιελ. Αυτό είναι αχτίδα αισιοδοξίας. Η αποκατάσταση ζημιών θα ξεπεράσει τα 3,3 δις ευρώ, κυρίως με ευρωπαϊκούς πόρους αλλά και θα χρειαστεί να συνδράμει και ο κρατικός προϋπολογισμός από το πλεόνασμα της ανάπτυξης και των υψηλότερων εσόδων που φέρνει η πολιτική που ακολουθούμε», ανέφερε.
«Νοιώθω και εκείνους που έζησαν τη μανία της φύσης και στον Έβρο. Θα είμαστε δίπλα τους. Το κάναμε με τον «Ιανό». Θα το ξανακάνουμε με τον «Daniel» σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα. Έχουμε τη δύναμη να κάνουμε μια καταστροφή αφετηρία ανάταξης. Αφορμή για μεγάλες και τολμηρές μεταρρυθμίσεις. Απέναντι σε όλα αυτά η κυβέρνηση αντιπαρατάσσει τρεις προτεραιότητες. Την πιο άμεση κινητοποίηση για τη διάσωση ζωών, τη μεγαλύτερη αποκατάσταση πόρων και ένα συνολικό σχέδιο πια άμυνας στην κλιματική επίθεση», πρόσθεσε.
Ο κ. Μητσοτάκης τόνισε ότι πρέπει να συνεργαστούμε με τους ειδικούς επιστήμονες όπως συμβαίνει στον Έβρο με το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο. Ως προς τη διαχείριση των υδάτων της Θεσσαλίας είπε ότι έχουμε ζητήσει τη συνδρομή ειδικής ολλανδικής εταιρείας η οποία στην πρώτη της αποτίμηση επισημαίνεται η ανάγκη ριζικής αναμόρφωσης των υποδομών. «Οι Ολλανδοί μας τον λένε ξεκάθαρα. Το κλειδί είναι η διαχείριση και η στενή συνεργασία πέραν των ορίων ενός δήμου ή μιας περιφέρειας. Χωρίς αποσπασματικά έργα. Η κυβέρνηση θα συστήσει φορέα διαχείρισης υδάτων Θεσσαλίας», υπογράμμισε.
Οι πόροι του κράτους δεν είναι ανεξάντλητοι
«Στα πλαίσια του κρατικού προϋπολογισμού διπλασιάζουμε τα κονδύλια της κρατικής αρωγής για την άμεση αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών», ανέφερε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη Βουλή.
Ο πρωθυπουργός είπε επίσης ότι μέχρι τώρα αποζημιώνονταν όλες οι ζημιές. «Οι πόροι του κράτους δεν είναι ανεξάντλητοι. Στο εξής όλοι πρέπει να συμμετέχουμε. Από το 2024 επιχειρήσεις με κύκλο εργασιών άνω των 2 εκ ευρώ υποχρεωτικά θα πρέπει να ασφαλίζονται για σεισμό, πυρκαγιά και πλημμύρα. Παροτρύνουμε τους πολίτες να κάνουν το ίδιο, δίνοντας έκπτωση στον ΕΝΦΙΑ για τα σπίτια. Δεν μπορούμε να κλείνουμε τα μάτια στο γεγονός ότι ζούμε σε μία σεισμογενή χώρα και ευάλωτη σε φωτιές και πλημμύρες. Το ίδιο ισχύει και για τους αγρότες μας, δεν μασάω τα λόγια μου. Έχουν λάβει σημαντικότατα ποσά σε αποζημιώσεις. Μόνο την προηγούμενη τετραετία πριν τον «Daniel» καταβάλαμε 1 δις ευρώ. Θα χρειαστούμε ένα νέο κανονισμό ασφάλισης του ΕΛΓΑ», συμπλήρωσε.
Ο κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε και σε πιθανές μετεγκαταστάσεις οικισμών με τη σύμφωνη γνώμη των κατοίκων.
«Όλοι οι ειδικοί συμφωνούν σήμερα ότι απέναντι στα πρωτοφανή φαινόμενα καμία υποδομή δεν θα μπορούσε να αποτρέψει πλήρως την καταστροφή. Πρώτος εντόπισα λάθη. Ενσωματώσαμε την εμπειρία σε σημαντικές πρωτοβουλίες τις οποίες έχει εισηγηθεί το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας. Θα αξιοποιήσουμε τις πιο σύγχρονες τεχνολογίες, αισθητήρες, κάμερες. Επενδύουμε στο διαρκή εξοπλισμό του πυροσβεστικού σώματος. Περισσότερα μέσα για την εκπαίδευση σε αυτό το νέο περιβάλλον. Να κάνω ξεχωριστή αναφορά στο ρόλο της αυτοδιοίκησης. Τα πρωτόκολλα της εμπλοκής των ενόπλων δυνάμεων θα γίνουν πιο αυτοματοποιημένα. Θα κάνω αναφορά και στις υποχρεώσεις συμμετοχής των πολιτών, θα παρακολουθούμε τους καθαρισμούς οικοπέδων», ανέφερε.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης υπογράμμισε πως είναι σημαντική η εμπλοκή των ειδικών και πως έχει ζητήσει τη μεγαλύτερη αντισεισμική άσκηση που θα γίνει στην Κρήτη το Φεβρουάριο.
Η ΕΜΥ, το Εθνικό Αστεροσκοπείο θα υπάγονται στο υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, συνέχισε ζητώντας από όλους τους ειδικούς να είναι παρόντες. «Δεν υπάρχει τέλεια μέθοδος πρόγνωσης. Όμως όλοι οι επιστήμονες με την υπογραφή τους θα καταθέτουν τις απόψεις τους. Μεγάλη προτεραιότητα αποδίδουμε στην ενίσχυση δασικής υπηρεσίας», πρόσθεσε.
«Η χώρα μας βρίσκεται πρωταγωνίστρια στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης στα ζητήματα μείωσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, κυρίως με την επιθετική είσοδο των ΑΠΕ. Είναι σημαντικό και για την Ευρώπη να είναι η πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρος. Η προσαρμογή στα νέα ακραία καιρικά φαινόμενα αποτελούν απόλυτη προτεραιότητα. Θα ακούσω με προσοχή την αντιπολίτευση. Είναι εύκολο να ρωτάς αλλά πρέπει μερικές φορές να απαντάς. Δεσμεύομαι ότι αν η πρότασή σας ξεπερνά συνθήματα και είναι ρεαλιστική είμαι έτοιμος να την ενσωματώσω στο δικό μας σχέδιο. Αυτό το πρόβλημα δεν έχει ούτε κόμμα, ούτε χρώμα», τόνισε ο πρωθυπουργός ολοκληρώνοντας την ομιλία του στη Βουλή.
