Σταθμός πρότυπο θεωρείται ο σεισμολογικός σταθμός Θεσσαλίας που βρίσκεται εγκατεστημένος στο χωριό Κλοκοτός των Τρικάλων.
Υπάρχει όμως εξέλιξη. Όμως αναφέρει ο σεισμολόγος του Εθνικού Αστεροσκοπείου Θανάσης Γκανάς, η νέα καινοτομία συνίσταται ότι στην ιστοσελίδα του σταθμού www.gein.noa.gr/klokotos.html ο Θεσσαλός επισκέπτης μπορεί να δεί το σεισμόγραμα σε πραγματικό χρόνο.
Επίσης, μ’ ένα κλικ στην ιστοσελίδα εμφανίζεται η ποιότητα των δεδομένων του σταθμού, ενώ υπάρχουν περιβαλλοντικές συνθήκες σε πραγματικό χρόνο. Επιπλέον, είναι ο μοναδικός στην Ελλάδα και από τους λίγους παγκοσμίως, που μπορεί να παρακολουθεί το σεισμό ταυτόχρονα σε διαφορετικές παραμέτρους, ενώ τα στοιχεία που προκύπτουν τα παρέχει δωρεάν. Ο σταθμός «Θεσσαλία» έχει εξοπλιστεί μ’ έναν από τους καλύτερους σεισμογράφους στην Ελλάδα, ο οποίος και στέλνει υψηλής ποιότητας σεισμολογικά δεδομένα, συνεχώς και σε πραγματικό χρόνο, στο Θησείο (Αθήνα) και από εκεί στο Στρασβούργο και Ρώμη.
Ο σταθμός (κωδικός THL) πληροί όλες τις προδιαγραφές για την εγκατάσταση και λειτουργία πρότυπου σεισμολογικού σταθμού με το σεισμόμετρο να εδράζεται στο υγιές πέτρωμα, ενώ τα καταγραφικά συστήματα λειτουργούν στον παρακείμενο οικίσκο. Επίσης, στο σταθμό λειτουργεί επιταχυνσιογράφος (κωδικός THLA), για την καταγραφή της ισχυρής εδαφικής κίνησης. Ο επιταχυνσιογράφος λειτουργεί μόνο σε triggering mode, δηλαδή δεν υπάρχει συνεχής καταγραφή σε πραγματικό χρόνο (real-time). Όταν η δόνηση ξεπεράσει το προκαθορισμένο κατώφλι της εδαφικής κίνησης, τότε καταγράφεται τοπικά και την καταγραφή την ανακτούμε μετέπειτα (manually).
Ο γεωδαιτικός σταθμός έχει εξοπλιστεί με δέκτη LEICA 1200 GRX Pro και κεραία choke ring LEICA AT504. Ο εξοπλισμός είναι ιδιοκτησία του Ιταλικού Ινστιτούτου Γεωφυσικής (INGV) και εγκαταστάθηκε στο πλαίσιο της συνεργασίας των δύο Ινστιτούτων, που ξεκίνησε το 2003 και συνεχίζεται με επιτυχία έως και σήμερα.
Η ανάγκη δημιουργίας σταθμού προέκυψε από σειρά παραγόντων, με σημαντικότερους την εκτίμηση του σεισμικού κινδύνου σε περιοχές χαμηλής σεισμικότητας, όπως η Δυτική Θεσσαλία, και την ανάγκη επαλήθευσης των μετρήσεων της διαφορικής συμβολομετρίας (InSAR) στην περιοχή της Θεσσαλίας, με ανεξάρτητα γεωδαιτικά δεδομένα.
Τα δεδομένα του σταθμού είναι διαθέσιμα στην ελληνική και διεθνή επιστημονική κοινότητα από τον δικτυακό τόπο «https://www.gein.noa.gr/gps.html».
Τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα περιλαμβάνουν υπολογισμός των συντεταγμένων και της ταχύτητας του σταθμού και υπολογισμός της παραμόρφωσης του στερεού φλοιού στην περιοχή της Θεσσαλίας. Επίσης, γίνονται δοκιμές χρήσης του σταθμού ως σεισμογράφου, με χρήση διαφόρων προγραμμάτων ανοικτού κώδικα. Το σεισμολογικό δίκτυο του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου του Ε.Α.Α. καλύπτει όλη την ελληνική επικράτεια, από τη Θράκη μέχρι την Κρήτη και από τα νησιά του Ιονίου μέχρι τα Δωδεκάνησα.
Περιλαμβάνει 43 σεισμολογικούς σταθμούς, εξοπλισμένους με σεισμογράφους ευρέος φάσματος. Ειδικότερα, για το σταθμό «Θεσσαλία», στα Τρίκαλα, ήδη από το 2003, σε συνεργασία με τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Τρικάλων επιλέχθηκε η κατάλληλη θέση (Κλοκωτός – τέως Δήμος Οιχαλίας) και ανέλαβε η μεν Ν.Α. Τρικάλων το κόστος κατασκευής του οικίσκου και της όλης υποδομής, το δε Γεωδυναμικό Ινστιτούτο εγκατέστησε τα απαραίτητα σεισμολογικά όργανα.
Ο οικίσκος έχει εμβαδόν 3×3 τετραγωνικά μέτρα, έχει θεμελιωθεί σε βράχο (μάρμαρα της Πελαγονικής γεωλογικής ενότητας των Ελληνίδων) και παραδόθηκε τον Σεπτέμβριο του 2006. Η έναρξη λειτουργίας του έγινε στις 22/9/2006. Τα έτη 2007/2008 έγινε η εγκατάσταση ενός διπλόσυχνου γεωδαιτικού δέκτη υψηλής ακρίβειας (GPS) από το ΓΕΙΝ και ενός μαγνητομέτρου από το Ινστιτούτο Διαστημικών Εφαρμογών και Τηλεπισκόπησης (Ι.Δ.Ε.Τ.).
Το Δεκέμβριο του 2010, γύρω από τον οικίσκο του σεισμολογικού σταθμού «Θεσσαλία» έγινε η εγκατάσταση ενός πλήρως αυτοματοποιημένου μετεωρολογικού σταθμού, από το Ινστιτούτο Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης (Ι.Ε.Π.Β.Α.). Η προσθήκη αυτών των οργάνων έχει μετατρέψει το Σταθμό σε πραγματικό γεωφυσικό παρατηρητήριο, εφάμιλλο μεγάλων διεθνών οργανισμών και σεισμολογικών υπηρεσιών όπως της Ιαπωνίας και των ΗΠΑ.
ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΚΟΣ – ΓΕΩΜΑΓΝΗΤΙΚΟΣ
Το Δεκέμβριο του 2010, γύρω από τον οικίσκο του σεισμολογικού σταθμού «Θεσσαλία» έγινε η εγκατάσταση ενός πλήρως αυτοματοποιημένου μετεωρολογικού σταθμού. Αρχικά, ο σταθμός εξοπλίστηκε με όργανα που διέθετε ήδη το Ινστιτούτο Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης (Ι.Ε.Π.Β.Α.) του Ε.Α.Α., ενώ μελλοντικά σχεδιάζεται η εγκατάσταση στον σταθμό αισθητήρων καταγραφής της ατμοσφαιρικής πίεσης, της ταχύτητας και διεύθυνσης του ανέμου καθώς και άλλων οργάνων όταν είναι διαθέσιμα.
Ο γεωμαγνητικός σταθμός Τρικάλων (Κλοκωτού) ξεκίνησε τη λειτουργία του τον Οκτώβριο του 2007 στο χώρο του σεισμολογικού σταθμού του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου. Στο σταθμό αυτό έχει εγκατασταθεί 1 μαγνητόμετρο τύπου fluxgate, αυστριακής κατασκευής. Είναι ο πρώτος γεωμαγνητικός σταθμός που λειτούργησε στη χώρα μας εκτός Αττικής και καλύπτει την περιοχή της Θεσσαλίας.
Ο γεωμαγνητικός σταθμός Τρικάλων συμπεριλαμβάνεται στο δίκτυο μαγνητικών σταθμών ENIGMA (HellENIc GeoMagnetic Array) του Ινστιτούτου Διαστημικών Εφαρμογών και Τηλεπισκόπησης (ΙΔΕΤ) του Ε.Α.Α. Μέσω του ENIGMA, επιχειρείται να σκιαγραφηθεί το μαγνητικό προφίλ της Ελλάδας, με σκοπό τη μελέτη, μεταξύ άλλων, των μαγνητικών καταιγίδων που συμβαίνουν στο εγγύς γεωδιάστημα και μπορεί να επηρεάσουν το δίκτυο μεταφοράς ηλεκτρισμού στη χώρα.
Thessalianews.gr
