Σύμφωνα με δημοσιεύματα και σχετική επιστολή της Ένωσης Ελληνικού Βιβλίου (ΕΝΕΛΒΙ), γίνεται λόγος τελευταία για την κατάργηση των προστατευτικών διατάξεων που αφορούν το βιβλίο, στο πλαίσιο της απελευθέρωσης των αγορών, γεγονός που σημαίνει την κατάργηση της ενιαίας τιμής.
Η ενιαία τιμή βιβλίου εισήχθη στην Ελλάδα με το ν.2557/1997, κατά το πρότυπο της προϋπάρχουσας γαλλικής νομοθεσίας (νόμος Lang), με διττό σκοπό· να εξορθολογήσει την αγορά και να προστατεύσει και να ενισχύσει τον πλουραλισμό στον χώρο του βιβλίου. Από την εφαρμογή του νόμου και βάσει μελετών του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου, οι τιμές του βιβλίου συγκρατήθηκαν σε χαμηλά επίπεδα και αυτό συνέβαλε σημαντικά στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του βιβλίου μεταξύ των υπόλοιπων μορφωτικών και πολιτιστικών αγαθών. Επίσης, διατηρήθηκε η πολυμορφία διότι ενισχύθηκαν όλοι οι διαθέτες βιβλίων, από τους μικρότερους ως τους μεγαλύτερους.
Το επιχείρημα ότι η κατάργηση της ενιαίας τιμής βιβλίου συνεπάγεται την πτώση των τιμών και την αύξηση των πωλήσεων, αφού θα δοθεί κίνητρο στους αναγνώστες που πλήττονται από την οικονομική κρίση, κρίνεται έωλο. Τα παραδείγματα από τις χώρες όπου δεν υφίσταται ενιαία τιμή είναι αποκαλυπτικά. Παρατηρείται αφενός ότι τα βιβλία πωλούνται ακριβότερα, ακόμη και μετά την ελεύθερη έκπτωση, ενώ είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα της Αγγλίας, όπου μέσα σε μία τετραετία, τα ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία από 1800 μειώθηκαν σε 1280.
Η κατάργηση της ενιαίας τιμής βιβλίου θα πλήξει σημαντικά τις μη εμπορικές εκδόσεις, και θα ενισχύσει τον αθέμιτο ανταγωνισμό, βλάπτοντας τα μικρότερα βιβλιοπωλεία, που δεν αντέχουν τον ανταγωνισμό των μεγάλων αλυσίδων. Με την απελευθέρωση των τιμών οι μεγάλες αλυσίδες βιβλιοπωλείων (όλες μαζί αγγίζουν σε πωλήσεις το 20% της συνολικής αγοράς) θα έχουν την δυνατότητα να κάνουν μεγαλύτερες εκπτώσεις σε βιβλία ταχεία κυκλοφορίας (τα bestsellers), προσβλέποντας σε γρήγορα κέρδη. Έτσι, θα παίρνουν την πελατεία των μικρών βιβλιοπωλείων, με αποτέλεσμα πολλά από αυτά να κλείνουν, ενώ θα δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος, καθώς γίνονται ζημιογόνα για τους εκδότες τα βιβλία με μικρή κυκλοφορία.
Δεδομένου ότι το σύστημα της ενιαίας τιμής βιβλίου:
-
Αποτρέπει φαινόμενα αθέμιτου ανταγωνισμού στη διάθεση στο κοινό βιβλίων που εκδίδονται στην Ελλάδα, με την αποφυγή φαινομένων συγκέντρωσης στην αγορά λιανικής πώλησης βιβλίων. Και τούτο διότι περιορίζει τη δυνατότητα διενέργειας υπερβολικών εκπτώσεων σε βιβλία, στις οποίες έχουν τη δυνατότητα να προβαίνουν μόνο μεγάλες επιχειρήσεις λιανικής πώλησης βιβλίων.
-
Λειτουργεί προστατευτικά υπέρ του καταναλωτή-αναγνωστικού κοινού, καθόσον εξασφαλίζει την ίση πρόσβαση όλων των πολιτών στα βιβλία, τα οποία πωλούνται στην ίδια τιμή σε όλη την ελληνική επικράτεια.
-
Προστατεύει σημαντικά το ίδιο το βιβλίο, και κυρίως το ποιοτικό βιβλίο, ως πολιτιστικό και όχι αμιγώς εμπορικό προϊόν.
-
Διασφαλίζει την ποιότητα της βιβλιοπαραγωγής και τα βιβλιοπωλεία (ιδίως τα περιφερειακά) όχι μόνο ως επιχειρήσεις, αλλά και ως κοιτίδες πολιτισμού.
Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί:
-
Τί προβλέπεται για την ενιαία τιμή βιβλίου;
-
Αν υπάρχει σχεδιασμός για την κατάργησή της, με ποιο τρόπο θα ληφθεί μέριμνα έτσι ώστε να αποφευχθούν φαινόμενα συγκέντρωσης μεγάλων επιχειρήσεων στην αγορά λιανικής πώλησης βιβλίων και αποκλεισμού από αυτήν των μικρών βιβλιοπωλείων; Πώς θα προστατευτεί το «ποιοτικό», με μικρή κυκλοφορία, βιβλίο και θα εξασφαλιστεί ο πλουραλισμός στο χώρο του βιβλίου;
Οι βουλευτές που ερωτούν
Ασημίνα Ξηροτύρη-Αικατερινάρη
Θωμάς Ψύρρας
Κυρίτσης Γεώργιος
