Τις τελευταίες μέρες επισκέφθηκα δυο φορές το Μουσείο Τσιτσάνη. Την πρώτη έφυγα αποκαρδιωμένη. Τα βιογραφικά στοιχεία που παρατίθενται κάθε άλλο παρά αναδεικνύουν την προσωπικότητά του, η οποία διαμορφώθηκε κυρίως στα νεανικά του χρόνια, όταν ζούσε στα Τρίκαλα και είχε κιόλας γράψει τα πρώτα του τραγούδια. Τα στοιχεία και οι φωτογραφίες που έχουν αναρτηθεί μπορεί κανείς κάλλιστα να τα βρει στο διαδίκτυο. Ένα μουσείο Έρευνας οφείλει να φέρει στο φως νέα στοιχεία. Π.χ. Ποιο ήταν το περιβάλλον μέσα στο οποία έζησε τα παιδικά και εφηβικά του χρόνια ο δημιουργός; Ποια ήταν τα ερεθίσματά του; Τα μουσικά του ακούσματα; Ποια η μαθητική του ζωή; Δεν είδα ούτε ένα σχολικό έγγραφο που να γράφει ότι απαλλασσόταν από τα δίδακτρα λόγω ήθους και καλής επίδοσης στα μαθήματα με εξαίρεση τα μαθηματικά. Δεν είδα κανένα απόκομμα τοπικής εφημερίδας που να αποδεικνύει ότι ο Τσιτσάνης με τον Περδικόπουλο εργάστηκαν σε τρικαλινά κέντρα το καλοκαίρι του 1936. Αντιθέτως διάβασα ασυναρτησίες όπως « Οι εταιρείες δεν τον αποδέχονταν αλλά έκανε μεγάλες επιτυχίες». Αυτό είναι οξύμωρο. Μεταξύ του «δεν τον αποδέχονταν» και του « έκανε μεγάλες επιτυχίες» θα έπρεπε να υπάρχει μια φράση π.χ. « το ταλέντο του ήταν τόσο μεγάλο που οι εταιρείες κάμφθηκαν και έκανε μεγάλες επιτυχίες». Λεπτομέρειες θα μου πείτε. Όταν φιλοδοξείς να έχεις ένα Μουσείο αφιερωμένο σε ένα τόσο μεγάλο συνθέτη, τότε οφείλεις να προσέχεις και τις λεπτομέρειες.
Ευτυχώς τη δεύτερη φορά που επισκέφθηκα το μουσείο με χαρά πληροφορήθηκα πως αυτό που είδα είναι η πρόχειρη μορφή του και πως έχει κληθεί μουσειολόγος ,ο οποίος και θα το διαμορφώσει. Ελπίζω ο μουσειολόγος να θελήσει να αναδείξει την ατμόσφαιρα μέσα στην οποία έζησε τα πρώτα του είκοσι χρόνια ο Τσιτσάνης. Κατά τη γνώμη μου ο Τσιτσάνης πρέπει να συνδεθεί με την πόλη που τον γέννησε. Nα τονιστεί πως ήταν ένα παιδί λαϊκό, το οποίο κατά τις θερινές διακοπές εργαζόταν. «Ήταν τύπος μοναχικός. Όμως, όταν στις σχολικές εκδρομές έπαιζε το όργανό που πάντα κουβαλούσε μαζί του, μεταμορφωνόταν». ( Μαρτυρία του συμμαθητή του Γιώργου Μπακοβασίλη) .
Κι ερχόμαστε στην αίθουσα την αφιερωμένη στις φυλακές. Αυτή έχει ανάγκη από ριζική αναμόρφωση. Δεν υπάρχει ούτε μια φωτογραφία που να δείχνει το πώς ήταν διαμορφωμένοι οι θάλαμοι των κρατουμένων. Δεν υπάρχει καμιά γραπτή αναφορά που να πληροφορεί τον επισκέπτη ότι στις φυλακές Τρικάλων υπήρχαν μαζί με τους ποινικούς και πολιτικοί κρατούμενοι . Δεν υπάρχει καμιά πληροφορία για το πώς ζούσαν οι κρατούμενοι, πώς σιτίζονταν, εάν εργάζονταν, τι κατασκεύαζαν.
Υπάρχει μια ανούσια εκτενής αναφορά για τον Σακαφλιά με τις χιλιοειπωμένες μαρτυρίες που συγκέντρωσε ο Πετρόπουλος και που τελικά ελάχιστη σχέση έχουν με τα πραγματικά γεγονότα.
Ομολογώ πως εντυπωσιάστηκα με την εφευρετικότητα του αυτοσχέδιου μουσειολόγου ο οποίος, αντί να ψάξει στις τρικαλινές εφημερίδες και να βρει τα ρεπορτάζ που αναφέρονται στα δυο τελευταία φονικά που έλαβαν χώρα στις τρικαλινές φυλακές, το ένα το 1926 και το άλλο το 1932, ανάρτησε ένα φύλλο του 1930 της εφ. «Καθημερινή» που αναφέρεται σε ένα φονικό που έλαβε χώρα στο Θησείο. Τι σχέση έχει αυτό με την ανομία που βασίλευε στις τρικαλινές φυλακές; Τέλος δεν κατάλαβα γιατί ο Μητροπάνος βρίσκεται στους δημιουργούς; Ο Μητροπάνος ήταν ένας πολύ καλός εκτελεστής. Άλλο δημιουργός και άλλο τραγουδιστής. Ας ελπίζουμε πως ο μουσειολόγος θα διορθώσει όλα αυτά τα λάθη.
Μαρούλα Κλιάφα
Σημείωση: Η φωτογραφία εικονίζει ένα θάλαμο των παλαιών Φυλακών. Φωτ. 2006. Αρχείο Χρ. Κοντού. Συλλογή Μ. Κλιάφα.
ΚΩΣΤΑΣ ΚΛΙΑΦΑΣ