Στις 15 και 16 Μαΐου 2017 δημοσιεύθηκε στον έντυπο και ηλεκτρονικό Τύπο και ίσως στη δική σας εφημερίδα, έρευνα της εταιρείας Prorata, σύμφωνα με την οποία η ΝΔ προηγείται του ΣΥΡΙΖΑ με 10 μονάδες διαφορά και ότι κλείνει η ψαλίδα μεταξύ ΝΔ – ΣΥΡΙΖΑ.
Αναφέρεται δε συγκεκριμένα στα δημοσιεύματα ότι, στη δημοσκόπηση της εταιρείας Prorata που διενεργήθηκε για την Εφημερίδα των Συντακτών τα κόμματα συγκεντρώνουν: ΝΔ 30%, ΣΥΡΙΖΑ 20%, Δημοκρατική Συμπαράταξη 11%, Χρυσή Αυγή 9%, ΚΚΕ 9%, Ένωση Κεντρώων 8%, Ποτάμι 7%, Ανεξάρτητοι Έλληνες 5%, ΑΝΤΑΡΣΥΑ 5%, Πλεύση Ελευθερίας 4%, Ώρα Αποφάσεων 4%, ΛΑΕ 2%, Εθνική Ενότητα 2%, Αδιευκρίνιστη ψήφος 24% και Αποχή – Λευκό – Άκυρο 17%.
Εάν αθροίσουμε τα παραπάνω ποσοστά των κομμάτων έχουμε ένα σύνολο 116% και εάν σε αυτά προσθέσουμε την αδιευκρίνιστη ψήφο, την αποχή, το λευκό και το άκυρο έχουμε τελικό σύνολο 157%
Άρα, προφανώς τα παραπάνω ποσοστά δεν δηλώνουν πρόθεση ψήφου, αλλά ποσοστά δυνητικής εκλογικής επιρροής των κομμάτων.
Ο επιστημονικός υπεύθυνος της εταιρείας Prorata και Επίκουρος καθηγητής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας Γιάννης Κωνσταντινίδης, σε άρθρο του στην Εφημερίδα Συντακτών στις 14/3/2017 με τίτλο «Διαβάζοντας μια δημοσκόπηση» επισημαίνει:
«Σε αντίθεση με τη συνήθη στην Ελλάδα πρακτική καταγραφής της πρόθεσης ψήφου, δηλαδή της επιλογής του ΕΝΟΣ κόμματος που θα προτιμηθεί στην επόμενη εκλογική αναμέτρηση, η Prorata καταγράφει τις ατομικές απαντήσεις για την πιθανότητα ψήφου για καθένα κόμμα και στη συνέχεια υπολογίζει τα ποσοστά δυνητικής εκλογικής επιρροής κάθε κόμματος, αθροίζοντας τα ποσοστά εκείνων που έχουν δηλώσει ως ίση ή μεγαλύτερη του 50% την πιθανότητα να επιλέξουν κάθε κόμμα. Τα ευρήματα που προκύπτουν από τη μεθοδολογία αυτή προκαλούν συχνά δύο ερωτήματα:
(α) Το άθροισμα των ποσοστών δυνητικής εκλογικής επιρροής όλων των κομμάτων μπορεί να είναι μεγαλύτερο του 100%. Κάτι τέτοιο δύναται να συμβεί για τον απλούστατο λόγο ότι πολλοί ψηφοφόροι επιλέγουν να δηλώσουν ως ίση ή μεγαλύτερη του 50% την πιθανότητα να ψηφίσουν δύο η περισσότερα κόμματα. Ιδανικά βεβαίως θα έπρεπε να απαιτείται από τους ερωτώμενους οι πιθανότητες που δίνουν να αθροίζουν στο 100%, όμως κάτι τέτοιο είναι πρακτικά αδύνατο.
(β) Τα μικρότερα κόμματα καταγράφουν πιο υψηλά από τα συνήθη ποσοστά δυνητικής εκλογικής επιρροής, καθώς συγκεντρώνουν τη συμπάθεια περισσοτέρων ερωτωμένων από αυτούς που τελικά τα επιλέγουν στην κάλπη παρά το γεγονός ότι δηλώνουν ως πιθανό το ενδεχόμενο να τα στηρίξουν».
Η εταιρεία όπως φαίνεται στον παραπάνω πίνακα, εμφανίζει σε κάθε κόμμα μια στήλη με δύο διαφορετικά χρώματα. Το ένα χρώμα είναι ο αριθμός όσων λένε ότι είναι πάνω από 80% βέβαιοι ότι θα ψηφίσουν ένα κόμμα και το άλλο χρώμα ο αριθμός όσων είναι βέβαιοι πάνω από 50%. Στη συνέχεια η εταιρεία αθροίζει τα δύο νούμερα κάθε κόμματος και υπολογίζει τα ποσοστά δυνητικής εκλογικής επιρροής κάθε κόμματος και όχι τα ποσοστά πρόβλεψης ψήφου. Επίσης ο ίδιος πολίτης που απάντησε «δίνω 50% πιθανότητες να ψηφίζω ένα κόμμα» ερωτώμενος για το συγκεκριμένο κόμμα, μπορεί να απαντήσει σε επόμενη ερώτηση για άλλο κόμμα το ίδιο, διότι η Prorata καταγράφει τις ατομικές απαντήσεις για την πιθανότητα ψήφου για κάθε κόμμα χωριστά.
Συμπεραίνεται λοιπόν, ότι τα δημοσιευθέντα νούμερα και διαφορές δεν αποτελούν πρόθεση ψήφου, αλλά ποσοστά δυνητικής εκλογικής επιρροής κάθε κόμματος και η είδηση περί διαφοράς 10 μονάδων της ΝΔ από τον ΣΥΡΙΖΑ είναι εσφαλμένη και παραπλανητική.
Αν λάβουμε υπόψη μόνο τις απαντήσεις των πολιτών που δηλώνουν πιθανότητα μεγαλύτερη του 80% να ψηφίσουν ένα κόμμα, οι οποίες αδιαμφισβήτητα αναφέρονται μόνο σε ένα κόμμα, και κάνουμε αναγωγή επί των έγκυρων, το αποτέλεσμα πρόθεσης ψήφου σύμφωνα με την έρευνα της Prorata είναι:
ΝΔ 40,4%, ΣΥΡΙΖΑ 21,3%, Χρυσή Αυγή 10,6%, Δημοκρατική Συμπαράταξη 6,4%, ΚΚΕ 6,4%, Ένωση Κεντρώων 4,3%, Ποτάμι 2,1%, Ανεξάρτητοι Έλληνες 2,1%, Πλεύση Ελευθερίας 2,1% και άλλο κόμμα 4,3% και η διαφορά της ΝΔ από τον ΣΥΡΙΖΑ είναι 19 ποσοστιαίες μονάδες.
Αναπτύσσοντας ένα δικό μου αλγόριθμο και δίνοντας πολύ μεγαλύτερο βάρος σε αυτούς που δηλώνουν πιθανότητα μεγαλύτερη του 80% να ψηφίσουν ένα κόμμα, σε σχέση με αυτούς που δηλώνουν πιθανότητα μεγαλύτερη του 50%, μετατρέπονται τα ποσοστά της δυνητικής εκλογικής επιρροής σε ποσοστά πρόθεσης ψήφου. Το αποτέλεσμα της πρόθεσης ψήφου από την παραπάνω μεθοδολογία είναι:
ΝΔ 39,6%, ΣΥΡΙΖΑ 21%, Χρυσή Αυγή 10,5%, Δημοκρατική Συμπαράταξη 6,6%, ΚΚΕ 6,5%, Ένωση Κεντρώων 4,4%, Ποτάμι 2,4%, Ανεξάρτητοι Έλληνες 2,3%, Πλεύση Ελευθερίας 2,2% και άλλο κόμμα 4,5% και η διαφορά της ΝΔ από τον ΣΥΡΙΖΑ είναι 18,6 ποσοστιαίες μονάδες.
Στη συνέχεια εφαρμόζοντας τη δική μου μέθοδο προγνώσεων, η τελική πρόθεση ψήφου είναι:
ΝΔ 39,8%, ΣΥΡΙΖΑ 23,9%, Χρυσή Αυγή 9%, Δημοκρατική Συμπαράταξη 7,1%, ΚΚΕ 5,9%, Ένωση Κεντρώων 3,9%, Ανεξάρτητοι Έλληνες 3,1%, Πλεύση Ελευθερίας 1,5%, Ποτάμι 1% και άλλο κόμμα 4,8%.
Φαίνεται λοιπόν ξεκάθαρα ότι η διαφορά ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ είναι 16 ποσοστιαίες μονάδες (η δική μου μέθοδος προγνώσεων ευνοεί τον ΣΥΡΙΖΑ!) και όχι 10 μονάδες όπως δημοσιεύθηκε, ενώ με την ίδια μεθοδολογία σε σχετική έρευνα της ίδιας εταιρείας τον περασμένο Μάρτιο, η διαφορά ήταν 13 ποσοστιαίες μονάδες.
Επομένως, εσφαλμένα και παραπλανητικά δημοσιεύθηκε η είδηση ότι «κλείνει η ψαλίδα μεταξύ ΝΔ – ΣΥΡΙΖΑ» σε πολλά μέσα ενημέρωσης, παρουσιάζοντας μάλιστα την αδυναμία της ΝΔ να αξιοποιήσει τη δύσκολη περίοδο της διαπραγμάτευσης και την υπογραφή της συμφωνίας, συγκρίνοντας τη σημερινή δυνητική εκλογική επιρροή με αυτή του Μαρτίου.
Το τελικό συμπέρασμα είναι ότι διευρύνεται η ψαλίδα ΝΔ – ΣΥΡΙΖΑ κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με τον περασμένο Μάρτιο και η ΝΔ αξιοποιεί κατά τον καλύτερο τρόπο την περίοδο της διαπραγμάτευσης και την υπογραφή συμφωνίας της κυβέρνησης για τις περικοπές 4,9 δις € των ετών 2019-2021.
Τέλος, επισημαίνεται ότι η εταιρεία δημοσκοπήσεων Prorata ήταν η πιο αξιόπιστη εταιρεία στις εκλογές του Σεπτεμβρίου 2015, τόσο στην διαφορά ΣΥΡΙΖΑ-ΝΔ, όσο και στο στατιστικό της σφάλμα, που ήταν εντός των επιτρεπόμενων ορίων απόκλισης, όπως αναφέρθηκε σε παλιότερες δημοσιεύσεις μου.
