Δυο 24ωρα που αποτυπώνουν το πρόσωπο της γυναίκας

Του ΘΑΝΑΣΗ ΤΣΑΓΓΑΡΑ
Κάθε γυναίκα είναι ένα πρόσωπο με ευαισθησία, με καλοσύνη, με υπομονή με πολλαπλούς ρόλους στην οικογένεια και την κοινωνία. Οι γυναίκες, ως μητέρες, σύζυγοι, εργαζόμενες, αγρότισσες ή νοικοκυρές δίνουν καθημερινά έναν άνισο αγώνα με στόχο να συμφιλιώσουν τις οικογενειακές τους υποχρεώσεις με τις επαγγελματικές τους δεσμεύσεις και τα άλλα ενδιαφέροντα που έχουν στον τομέα των επιστημών, των τεχνών, των γραμμάτων και του πολιτισμού.
Η προσπάθεια αυτή είναι δύσκολη καθώς οι υποχρεώσεις τους είναι πολλές.
Ελένη Τσιούρη και Γεωργία Καλέτση. Δυο γυναίκες που ζουν στην ίδια περιφέρεια, έχουν και οι δυο οικογένειες αλλά περνούν το 24ωρο τους, τόσο διαφορετικά. Και οι δυο ζουν στο δημοτικό διαμέρισμα Παλαιομονάστηρου του δήμου Γόμφων. Εμείς τις γνωρίσαμε από το σύλλογο γυναικών Παλαιομονάστηρου που ιδρύθηκε από συγχωριανές τους κι έχει αναπτύξει πλούσια δραστηριότητα.
Η κ. Ελένη Τσιούρη σήμερα είναι ηλικίας 65 χρόνων αγρότισσα στο επάγγελμα. Δουλεύει ακόμη και 12 ώρες στον θεσσαλικό κάμπο την περίοδο αιχμής των αγροτικών εργασιών. Η κ. Γεωργία Καλέτση είναι δημόσιος υπάλληλος παρεμβαίνει ουσιαστικά και μέσω της δουλειάς της και προσπαθεί να εξετάσει και να δώσει στο μέτρο του δυνατού λύσεις σε κοινωνικά προβλήματα.
Και οι δυο συμβάλλουν στην εθνική οικονομία και οι δυο παράγουν ένα θαυμαστό έργο. Οι συνθήκες όμως είναι εντελώς διαφορετικές. Η κ. Ελένη δεν θα εγκατέλειπε ακόμη κι αυτά τα 12ωρα κοντά στην Θεσσαλική γη. Δεν θα μπορούσε να αντέξει το καυσαέριο της πόλης, ούτε την «κλεισούρα» ενός διαμερίσματος. Η κ. Γεωργία με την σειρά της εργαζόμενη στα Τρίκαλα κάνει ένα επάγγελμα λειτούργημα, ψυχοφθόρο μεν, αλλά μπορεί κατά τον ελεύθερο χρόνο να κάνει πράγματα για εκείνη και τα μέλη της οικογένειάς της.
Οι δυο γυναίκες μας περιέγραψαν δυο 24ωρα εντελώς διαφορετικά που αξίζει να τα παρατηρήσουμε προσεκτικά και δείχνουν κάποια από τα πολλά πρόσωπα της γυναίκας του σήμερα.
Από το χωράφι στο σπίτι και το αντίστροφο
Η ώρα είναι 05:00 τα ξημερώματα. Ο ήλιος δεν έχει καν ανατείλει όταν τα μάτια της κ. Ελένης αντικρίζουν στο Παλαιομονάστηρο την νέα ημέρα. Οι δουλειές είναι πολλές και επιτακτικές και ο χρόνος μοιάζει πλέον ελάχιστος για εκείνη. Ετοιμάζει το πρωινό με γρήγορες και σίγουρες κινήσεις και φροντίζει το σπίτι. Σκούπισμα, ξεσκόνισμα, σφουγγάρισμα, πλύσιμο, σιδέρωμα, όλα μαζί ή εναλλάξ, ανάλογα με τις ανάγκες του σπιτιού και των μελών της οικογένειας.
Η ώρα έχει φτάσει 7 το πρωί. Η στιγμή ανήκει στην φροντίδα των ζώων. Τους βάζει τροφή και φρέσκο νεράκι, ενώ φροντίζει να ταΐσει τα μικρότερα, διαδικασία που αποδεικνύεται εξαιρετικά χρονοβόρα, «τα μικρά ζώα μοιάζουν με τα μικρά παιδιά, έχουν ανάγκη από φροντίδα», μας λέει.
Η ώρα έχει πλησιάσει 8 το πρωί, ώρα για αναχώρηση για τα κτήματα. Σκάλισμα, πότισμα, κλάδεμα, ράντισμα, σπορά πολλές ώρες όταν οι περιστάσεις το απαιτούν ασχολείται επίσης με το βολοκόπημα (σπάσιμο του σβολιασμένου χώματος που έμεινε από το όργωμα). Όλα αυτά χωρίς ξεκούραση, χωρίς ανάσα, με την θερμοκρασία είτε να είναι σε χαμηλά, είτε σε υψηλά επίπεδα και την φοβερή υγρασία του κάμπου να είναι έντονη τις πρωινές ώρες, «τρυπώντας» τα κόκαλα.
Η ώρα περνά, κοντεύει 1 το μεσημέρι. Ίσως η πιο ευχάριστη ώρα της ημέρας. Μια σύντομη στάση από τις αγροτικές δουλειές για λίγο ψωμάκι, μερικές ελιές, λίγο τυρί με ντομάτα και άφθονο νερό. Το κολατσιό θα έχει μείνει εκτεθειμένο στις καιρικές συνθήκες και μπορεί την άνοιξη και το καλοκαίρι να έχει «βράσει» κάτω από τον καυτό ήλιο, «πρέπει να στέκομαι όρθια για να τα καταφέρω και το ψωμί θα μου δώσει δύναμη να συνεχίσω», συμπληρώνει η κ. Ελένη.
Τα λεπτά της ώρας κυλούν γρήγορα με δουλειές στο κτήμα. Πλησιάζει 2 το μεσημέρι, τα ξερά χόρτα από το τέλος του χειμώνα πρέπει να μαζευτούν και να καούν, ο ιδρώτας χαράζει το πρόσωπο της κ. Ελένης και μουσκεύει το πουκάμισο της. Μερικές φορές νιώθει τις δυνάμεις της να την εγκαταλείπουν «πρέπει να συνεχίσω» προσθέτει.
«Το καλαμπόκι, τα κρεμμύδια, το κορκάρι θέλουν τη δική μου φροντίδα κι εγώ με την σειρά μου περιμένω να φάω από αυτά», μονολογεί.
Η επιστροφή της Ελένης και της κάθε αγρότισσας του Παλαιομονάστηρου και ευρύτερα, στο σπίτι, θα είναι αργά το απόγευμα. Η ώρα έχει πλησιάσει, πλέον είναι 6.30. Η κ. Ελένη δεν θα ξεκουραστεί, έχει να φροντίσει ζώα, κήπο, τον «μπαχτσέ», όπως τον αποκαλεί και να ολοκληρώσει τις δουλειές που άφησε στην μέση το πρωί πριν φύγει για το χωράφι. Πλύσιμο, μαγείρεμα, φαγητό και κολατσιό για την επόμενη. Αργά το βράδυ πέφτει αποκαμωμένη στο κρεβάτι. Μια ακόμη δύσκολη ημέρα έφτασε στο τέλος της.
«Στο ύπνο βρίσκω αγαλλίαση, σαν να ανάβει ένα φως στο σκοτάδι» εξηγεί. Το προαναφερόμενο πρόγραμμα ισχύει για την περίοδο της άνοιξης. Το καλοκαίρι στην περίοδο συλλογής των κρεμμυδιών και των άλλων αγροτικών εργασιών η αγρότισσα θα χρειαστεί να ξενυχτήσει στο χωράφι προκειμένου να βγει νικήτρια στην κούρσα του χρόνου.
«Όταν αγαπάς αυτό που κανείς υπάρχει χρόνος»
Το ξυπνητήρι για την κ. Γεωργία Καλέτση, κοινωνική λειτουργό χτυπά στις 6 το πρωί. Η κ. Γεωργία σηκώνεται βιαστικά από το κρεβάτι και ξεκινά τις προετοιμασίες που άφησε στην μέση από το βράδυ. Ετοιμασίες για τα παιδιά, πρωινό κάποιες εργασίες στο σπίτι. Στις 7 το πρωί η κ. Γεωργία βρίσκεται στην δουλειά της. Ως κοινωνική λειτουργός είναι μεσολαβητής, μεταξύ του ατόμου ή της ευπαθούς ομάδας στην οποία ανήκει και του εξωτερικού περιβάλλοντος με σκοπό την προστασία του και την επανένταξη του στο κοινωνικό σύνολο. Ασκεί κοινωνική εργασία σε υποστηρικτικό, συμβουλευτικό, θεραπευτικό επίπεδο.
Στην δουλειά της η κ. Γεωργία βρίσκεται για 7,5 ώρες. «Το επάγγελμα δεν είναι κουραστικό αλλά ψυχοφθόρο. Κάθε εργαζόμενος στον δημόσιο τομέα, κουράζεται περισσότερο πνευματικά και λιγότερα σωματικά», μας είπε.
Οι δείκτες του ρολογιού κοντεύουν να δείξουν 3 μ.μ., όταν επιστρέφει η γυναίκα στο σπίτι. Φαγητό με την οικογένεια, δουλειές στο σπίτι για περισσότερο από ένα δίωρο και μετέπειτα λίγη χαλάρωση.
Τις απογευματινές ώρες και συγκεκριμένα λίγο πριν τις 6 μ.μ. η εργαζόμενη, νοικοκυρά και μητέρα θα αναλάβει να βοηθήσει τα παιδιά στο διάβασμα. Τους καλοκαιρινούς μήνες που η ημέρα είναι μεγαλύτερη η κ. Γεωργία θα συναντήσει στο ελεύθερο χρόνο τις φίλες της, ενώ θα διαθέσει και χρόνο για τον κήπο της, ενασχόληση «που την χαλαρώνει» όπως λέει και συμπληρώνει, «όταν αγαπάς αυτό που κάνεις υπάρχει χρόνος για πολλά πράγματα».
Το ρολόι δείχνει 7.30 το βράδυ, λίγο διάβασμα ενός αγαπημένου της βιβλίου, συντροφιά με τον μικρό της γιο, χαλάρωση. Έχει πλησιάσει 9.30 το βράδυ, τα παιδιά θα πρέπει σε λίγο να πέσουν για ύπνο. Η ίδια θα ετοιμάσει το φαγητό για την επόμενη ημέρα, θα προετοιμάσει ρούχα και κολατσιό των παιδιών για το σχολείο και θα πέσει στο κρεβάτι για ξεκουράσει.
«Το ωράριο της μητέρας σαφώς και είναι πιο δύσκολο, από μια άλλη εργαζόμενη που δεν έχει αντίστοιχες υποχρεώσεις», τονίζει καταλήγοντας.