Η σκέψη για την αναβάθμιση του τόπου μου, με οδήγησε προς την κατεύθυνση της δημιουργίας αυτού του έργου. Πιστεύω ότι όφελος θα έχει η πόλη μας και όλος ο Δήμος ενός τέτοιου έργου το οποίο θα αναδείξει την ιστορία του τόπου, τα ήθη και τα έθιμα και σε συνδυασμό με τα Μετέωρα, την ιστορία της πόλη μας (Κάστρο, Παλιά Πόλη) , Μύλο Ξωτικών συν το Αγροτικό (Γεωργοκτηνοτροφικό) και Λαογραφικό Μουσείο θα εμπλουτίσει την πόλη μας πολιστικά και οικονιμικά με την επισκεψιμότητά του όλο τον χρόνο. Η εισήγησή μου βρήκε ομόφωνη ανταπόκριση από το συμβούλιο της Δημοτικής Κοινότητας Μεγάλων Καλυβίων όπως επίσης και από το Δημοτικό Συμβούλιο Δήμου Τρικκαίων. Σας παραθέτω την έκθεσή μου για την δημιουργία αυτού του έργου. Ο τόπος μας το δικαιούται.
Μαργαρίτης Παναγιώτης
Αξιότιμοι………….,
με την παρούσα εισήγηση θα προσπαθήσουμε να τεκμηριώσουμε την πρότασή μας για τη δημιουργία ενός θεματικού μουσείου , Αγροτικού (Γεωργοκτηνοτροφικού) – Λαογραφικού ,στην αγροτική περιοχή Δημοτικής μας Ενότητας των Μεγάλων Καλυβιων.
Η δημιουργία ενός μουσείου σε μια περιοχή και μάλιστα αγροτικής και η ευρεία παρουσίασή του στο κοινό, είναι γνωστό, ότι μπορεί να λειτουργήσει ως πόλος έλξης για επισκέψεις και ως μέσο προβολής της συγκεκρημένης περιοχής . Ωστόσο, αυτό από μόνο του, δεν αποτελεί τον πρώτιστο και μοναδικό λόγο για την δημιουργία ενός μουσείου σε μια αγροτική περιοχή, όπως αυτή των Μεγάλων Καλυβίων. Αντλώντας στοιχεία από τον επίσημο ορισμό της ICOM (International Council of Museums), <<…ένα μουσείο έχει ως έργο του τη συλλογή, τη μελέτη, τη διατήρηση, τη γνωστοποίηση και την έκθεση τεκμηρίων του ανθρώπινου πολιτισμού και περιβάλλοντος >>, προκύπτει ότι η δημιουργία ενός τέτοιου μουσείου θα ικανοποιήσει πρώτιστα μια ιδιαίτερη ανθρώπινη ανάγκη, τη δημιουργία ενός μόνιμου αρχείου για το πώς έζησαν και εργάσθηκαν οι άνθρωποι της ευρύτερης περιοχής των Τρικάλων και τι πέτυχαν σε ένα κόσμο, σε μια άλλη εποχή. Επιπρόσθετα, με την πρότασή μας για την ίδρυση και την λειτουργία ενός Αγροτικού Μουσείου στην ευρύτερη περιοχή του Δήμου Τρικκαίων πιστεύουμε ότι θα αναδειχθεί όχι μόνο η λαογραφική, πολιτιστική και αγροτική κληρονομειά του τόπου μας άλλα θα μπορέσουμε να επιδείξουμε στο πλατύ κοινό το πώς διαμόρφωσαν οι αγροτικές ασχολίες των ανθρώπων του παρελθόντος την εμπειρία του παρόντος. Με την συγκέντρωση των αντικειμένων, την ταξινόμηση και τη συντήρησή τους θα επιτευχθεί αφενός η διάσωση και διαφύλαξη της πολύπλευρης πολιτιστικής κληρονομίας (γεωργικά εργαλεία, φωτογραφικό υλικό, καταγραφή προφορικών παραδόσεων) και αφετέρου, η ενημέρωση των πολιτών – και ιδίως των νέων – για τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του τόπου μας. Ταυτόχρονα, θεωρούμε ότι ενα Αγροτικό Μουσείο μπορεί να αποτελέσει την αφετηρία για την ανάπτυξη της κοινωνικής και επιστημονικής έρευνας, καθώς και τη συνεργασία και εκπόνηση κοινών ερευνητικών προγραμμάτων με Πανεπιστήμια και Ερευνητικά Ινστιτούτων, όπως π.χ το τμήμα Γεωπονίας του Πενεπιστημίου Θεσσαλίας. Επιπλέον, πιστεύουμε ότι η δυνατότητα πραγματοποίησης σεμιναρίων και ημερίδων στο χώρο ενός τέτοιου Μουσείου, η έκδοση εντύπων, περιοδικών εκδόσεων και βιβλίων καθώς και ψηφιακού υλικού σε άμεση σύνδεση με το θεματικό άξονα του μουσείου θα συμβάλουν στην ανάδειξη της ευρύτερης περιοχής. Τέλος, ένα τέτοιο Αγροτικό Μουσείο μπορεί να αποτελέσει μέρος ενός δικτύου σχολικών – παιδαγωγικών επισκέψεων στο οποίο οι μικροί μαθητές θα μπορούν να ενημερώνονται και να αντλούν στοιχεία για την Ιστορία του τόπου, τις ασχολίες των κατοίκων, τα ήθη και τα αγροτικά έθιμα της περιοχής, την κοινωνικοοικονομική και πολιτιστική ταυτότητα των ανθρώπων της περιοχής και τη συμβολή τους στην ανάπτυξη της περιοχής του Δήμου Τρικκαίων αλλά και της χώρας μας γενικότερα.
Ολοκληρώνοντας, στο πλαίσιο της ενίσχυσης της πολιτιστικής ταυτότητας της αγροτικής περιοχής του Δήμου Τρικκαίων και για όλους τους προαναφερόμενους λόγους, προτείνουμε τη δημιουργία Αγροτικού – Λαογραφικού Μουσείου στα Μεγάλα Καλύβια το οποίο θα στεγαστεί σε δύο διαφορετικά κτίρια.
Το Αγροτικό Μουσείο στο χώρο της αποθήκης του πρώην Αγροτικού Συνεταιρισμού έμπροσθεν τηε εκκλησίας (θα διαμορφωθεί σε αυτό και χώρος για προβολές) και το Λαογραφικό στο << Κονάκι >>.
Βεβαίως ένα τέτοιο Μουσείο θα μπορούσε να δημιουργηθεί σε οποιαδήποτε από τις αξιόλογες Δημοτικές μας Ενότητες, ωστόσο προτείνουμε να δημιουργηθεί στη Δημοτική Ενότητα Μεγάλων Καλυβίων για τους παρακάτω λόγους :
α. Αποτελεί κεφαλοχώρι, βρίσκεται πολύ κοντά στην πόλη των Τρικάλων και επομένως είναι εύκολα προσβασιμό.
β. Είναι χωρίο με πλούσια τοπική ιστορία η οποία θα πρέπει κάποια στιγμή ν’αναδειχθεί και έχει έναν Πολιτιστικό Σύλλογο ενεργό και πρόθυμο να συνεργαστεί.
γ. Διαθέτει τα καταλληλα κτίρια, τα οποία βέβαια χρήζουν κάποιων παρεμβάσεων, και σε κατάλληλο χώρο που συνδέεται άμεσα με τις αγροτικές ασχολίες του τόπου μας. Πιο, συγκεκριμένα, οι διαθέσιμοι χώροι έχουν τη δυνατότητα εύκολου παρκαρίσματος και παρέχουν μεγάλη ασφάλεια, κυρίως, για τους μικρούς επισκέπτες.
δ. Τέλος, παρέχεται η δυνατότητα εκπόνηδης κοινών εκπαιδευτικών προγραμμάτων σε συνεργασία με το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Τρικάλων τα οποία θα δίνουν τη δυνατότητα στους επισκέπτες – μαθητές να ασκηθούν στη βιοματική μάθηση σο πεδίο κάτι που είναι ζητούμενο της σύγχρονης εκπαίδευσης.
Παρακαλούμε να λάβετε σοβαρά υπόψη την ανωτέρα πρόταση για να κάνουμε πράξη και να ζωντανέψουμε την αγροτική ιστορία της περοχής μας που χάνεται στα βάθη δεκαετιών, γιατί διαφορετικά όπως λέει και ο Γ.Σεφέρης : <<Σβήνοντας κανείς ένα κομμάτι από το παρελθόν είναι σαν να σβήνει και ένα αντίστοιχο κομμάτι από το μέλλον >>.
Μαργαρίτης Παναγιώτης
