Ορθολογισμός είναι η θεοποίηση της λογικής μας. Είναι ο προγραμματισμός όλης της ζωής μας σύμφωνα με τη λογική μας και τις απαιτήσεις του Εγώ. Ορθολογισμός είναι όλα τα πάθη μαζί: της υπερηφανείας, της κενοδοξίας, της ματαιοδοξίας που τελικά απομακρύνουν τον άνθρωπο από τον Θεό αλλά και από τον συνάνθρωπό του.
Ο ορθολογιστής άνθρωπος δημιουργεί ένα αλεξίσφαιρο τζάμι γύρω από τη ζωή του, μια εικονική πραγματικότητα, ένα εικονικό παράδεισο. Έχω την οικογένειά μου, τα παιδιά μου, την καριέρα μου, τα λίγα ή πολλά χρηματάκια μου που ικανοποιούν τις καθημερινές μου ανάγκες και έτσι δεν υπάρχει λόγος για να σκεφτώ ούτε το Θεό ούτε τον συνάνθρωπο.
Όταν όμως μια αρρώστια ή μια οικονομική δυσκολία έρχεται στην ζωή του ορθολογιστή τότε η κατάθλιψη είναι προ των θυρών. Τον Θεό δεν τον γνωρίζει για να ζητήσει βοήθεια αλλά δεν έχει και την ταπείνωση να ζητήσει βοήθεια από τον συνάνθρωπο. Η απελπισία του είναι μεγάλη όταν διαπιστώνει ότι όλα τα προβλήματα δεν λύνονται ούτε με τα πολλά χρήματα αλλά ούτε και με την επιστήμη.
Οι μορφωμένοι άνθρωποι και οι επιστήμονες είναι πιο επιρρεπείς από τους απλούς αμόρφωτους ανθρώπους στο αμάρτημα του ορθολογισμού. Νομίζουν ότι όπως άριστα γνωρίζουν στην επιστήμη τους να λύνουν ένα μαθηματικό πρόβλημα, το ίδιο εύκολα μπορούν να λύσουν και τα προβλήματα της ζωής.
Όλοι οφείλουμε να κατανοήσουμε, πως η ευτυχία μας δεν εξαρτάται από τις γνώσεις μας και τις ικανότητες της λογικής μας, αλλά από την καθαρότητα της καρδιάς μας. Από την κατάσταση της καρδιάς μας εξαρτάται η σωστή επικοινωνία με τον Θεό αλλά και με τον συνάνθρωπό μας. Μόνο εάν έχουμε καθαρή καρδιά μπορούμε να νιώσουμε μέσα μας τον φωτισμό του Αγίου Πνεύματος και έτσι να γίνουμε πραγματικά ευτυχισμένοι, διότι τότε θα αγιαστεί και η λογική μας και οι αισθήσεις μας.
Πόσο κουρασμένος ψυχικά και αγχωμένος είναι ο σύγχρονος άνθρωπος που δε φιλοσοφεί πάνω στο θέμα της πραγματικής του ευτυχίας αλλά ζει μόνο υπό την καθοδήγηση της υπερήφανης λογικής του! Η ευμάρειά του είναι εικονική και με το παραμικρό πρόβλημα γίνεται η χειρότερη φυλακή του.
Ως γονείς ας φροντίζουμε να μιλούμε στα παιδιά μας για την καθαρότητα της καρδιάς και τις αρετές. Ας τους διηγούμαστε ιστορίες από το Γεροντικό και τους βίους των Αγίων που διδάσκουν τις αρετές της αγάπης, της πίστης, της υπομονής, της απλότητας, της αγνότητας, της πραότητας, της ταπείνωσης και της φιλανθρωπίας που θα τα κάνουν πραγματικά ευτυχισμένα και αγαπητά μέσα στην κοινωνία. Εμείς κάνουμε το αντίθετο, φροντίζουμε μόνο για την εγκυκλοπαιδική τους μόρφωση και την διάκρισή τους στις επιστήμες. Όταν αποτύχουν στην δημιουργία οικογένειας ή τρέχουν στους ψυχιάτρους τότε ερχόμαστε στα συγκαλά μας. Τότε πάνε τα μυαλά μας και η λογική μας στη σωστή τους θέση, διότι διαπιστώνουμε ότι η ζωή μας δεν είναι μόνο λογική και υλική και ότι η ψυχή μας έχει ανάγκη τον Θεό για να αναπαυτεί και να ηρεμήσει.
Ας προέχει λοιπόν η καλλιέργεια της ψυχής μας και όχι η ικανοποίηση της λογικής μας. Σωστή λογική είναι αυτή η οποία παίρνει μηνύματα από μια καθαρή καρδιά.
π. Αθανασίου Πολ. Τύμπα, Θεολόγου-Μουσικού